Veel van de tegenwoordig nog algemeen in gebruik zijnde moderne medicijnen stammen direct of indirect af van de medicijnen die tot ver in de 19e eeuw werden vervaardigd uit natuurlijke materialen, kruiden en planten en dergelijke. De werking van het bekende aspirientje berust op een stof die van nature voorkomt in de bast van de wilg.
Overzicht Kruiden
- Acerola kers
- Aesculus hippocastanum (Paardenkastanje)
- Agnus Castus
- Alfalfa
- Aloë Vera
- Artemisia absinthium
- Artisjok
- Amerikaanse Vuilboombast
- angelica-archangelica angelica archangelica 2
- Atriplex halimus
- Bamboe
- Beredruif
- Berk
- Bernagie
- Biergist
- Blaaswier
- Blauwe Bosbes
- Bonepeulen
- Borage
- Brandnetel
- Buchu
- Canadese geelwortel
- Cat’s Claw
- Chinese engelwortel
- Chlorella
- Citroengele honingklaver
- Citroenmelisse
- Clove
- Cranberry
- Dadelion
- Damiana
- Daslook
- Duivelsklauw
- Duizendblad
- Echinacea
- Eleutherococcus (Siberische Ginseng)
- Ephedra
- Fenegriek
- Gelderse Roos
- Gember
- Gentiaanwortel
- Ginkgo
- Ginseng
- Gotu Kola
- Guarana
- Guldenroede
- Helmkruid
- Helonias
- Hoefblad
- Hop
- Indiaanse klaver
- Iris Versicolor
- Jeneverbes
- Kamille
- Kaneel
- Karaya
- Kava Kava
- Kliswortel
- Knoflook
- Lakplant
- Laminaria
- Lindespint
- Olijfblad
- Paardestaart
- Papaya
- Pompoenpitten
- Rabarber
- Robertskruid
- Rode Klaver
- Rode Lepespint
- Rode Wingerd
Aardbeiblad (Fragariae folium)
Van oudsher wordt aardbeiblad gebruikt bij (nacht)zweten, overmatige slijmvorming (catarre) in luchtwegen en maagdarmkanaal, diarree, leverklachten, jicht, artritis, nerveuze spanning en nierstenen; het ondersteunt de stofwisseling en ontgifting, bevordert de diurese en heeft een algemene versterkende invloed.
Acerolakers (Malpighia)
Een van de rijkste bronnen van vitamine C. Daarnaast bevat acerolakers ijzer, calcium, fosfor, dextrose, fructose, magnesium, niacine, pantotheenzuur, kalium, eiwit, riboflavine en thiamine. Bepaalde bestanddelen in acerola remmen de groei van schimmels.
Agaricus blazei (Himematsutake)
Een medicinale paddestoel met een grote populariteit over de hele wereld. Het afweersysteem wordt door dit preparaat versterkt waarbij anti-allergische en kankerremmende eigenschappen zijn vastgesteld. Bestanddelen die hiermee vermoedelijk verband houden, zijn polysacchariden, bèta-d-glucaan en RNA-eiwitcomplexen. Met name bèta-glucaan is rijkelijk aanwezig in deze paddestoel. Andere effecten zijn bloeddrukverlaging, cholesterolverlaging, leverbescherming en regulering van de bloedglucosespiegel. Deze paddestoel zou mede op basis van zijn antioxidantwerking levensverlengend zijn.
Alfalfa (Medicago sativa)
Alfalfa werd honderden jaren geleden door de Arabieren aan hun paarden gevoerd. Ze merkten dat het kruid de kracht en het uithoudingsvermogen van de paarden verbeterde. Alfalfa is rijk aan vitaminen, mineralen, chlorofyl en enzymen. Alfalfa wordt toegepast bij artritis, maagdarmzweren, maagontsteking, algemene zwakte, overgangsklachten, anemie, infecties en heeft een ontgiftende werking. De enzymen in alfalfa helpen het lichaam bij de opname van voedingsbestanddelen. Alfalfa kan beter niet ingenomen worden tijdens de zwangerschap (het bevat fyto-oestrogenen). Alfalfa versnelt mogelijk de afbraak van xenobiotica door de lever.
Aloë vera (Aloë barbadensis)
De Aloëplant behoort tot de lelieachtigen (Liliaceae) en bevat gelachtig plantensap met verzachtende, pijnstillende, ontstekingsremmende, wondhelende en ontsmettende eigenschappen. Aloë vera versterkt de afweer, ondersteunt de spijsvertering en heeft een mild laxerende werking. Uitwendig toegepast bij wonden, acne, zonnebrand en andere huidirritaties; inwendig onder meer toegepast bij geïrriteerde en ontstoken slijmvliezen en spijsverteringsklachten.
Alsemkruid (Artemisia Absintium, Absinthii herba, wormwood)
Een bitter kruid dat al 3500 jaar tegen wormen en allerlei microben wordt gebruikt. Het is een tonicum voor de lever, verbetert de spijsvertering en de vorming van maagsap. Niet laten innemen door jonge kinderen, vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven, bij zweren in de maag en twaalfvingerige darm en bij gevoeligheid voor psychose en epilepsie. Alleen bedoeld als kuur. Niet gelijktijdig gebruiken met cannabis.
Amerikaanse saffraan (Crocus sativus)
In de volksgeneeskunde werd Amerikaanse saffraan voornamelijk gebruikt voor het bevorderen van zweten, de vorming van spijsverteringssappen en de peristaltiek. Andere toepassingen zijn het bestrijden van amenorroe, dysmenorroe, menorragie, hoest en bronchitis.
Amerikaanse vogelkers (bast, Prunus serotina)
Bevat glycosiden, coumarinen, gallitanninen en resine. Heeft een spasmolytisch effect op de luchtwegen, gaat hoesten tegen, bevordert het ophoesten van slijm en heeft tevens een eetlustbevorderende, astringerende en rustgevende werking. Wordt bij hoesten, bronchitis, astma, nerveuze dyspepsie, chronische diarree en kinkhoest toegepast. Prunus serotina is niet geschikt voor langdurig gebruik.
Amerikaanse vuilboombast (Rhamnus purshiana, Cascara sagrada)
De bast van de Amerikaanse vuilboom bevat 1,8-dihydroxyanthraceen-derivaten, welke een laxerend effect hebben door het versterken van de darmperistaltiek en het versnellen van de darmpassage, waardoor minder indikking van de feces plaatsvindt. De hoofdtoepassing is bij (chronische) constipatie. Cascara sagrada wordt daarnaast toegepast bij detoxificatie- en reinigingsprogramma’s. Als bijwerking kan het milde maagdarmkrampen veroorzaken. In dat geval kan de dosis verlaagd worden. Cascara sagrada mag niet worden gebruikt bij darmobstructie, zweren in maag of duodenum, darmontstekingen (ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, appendicitis), tijdens zwangerschap en lactatie en is ongeschikt voor kinderen onder 12 jaar.
Atriplex halimus (Melde)
Plant die groeit in een mediterraan klimaat. De bladeren zijn eetbaar, ze bevatten eiwitten, vitamine C, A en D en zijn rijk aan mineralen en spoorelementen zoals kalium, chroom, mangaan, selenium, borium, zwavel, fosfor, lithium en magnesium. In Israëlische ziekenhuizen wordt Atriplex als fytotherapeuticum toegepast bij ouderdomsdiabetes. Ook bij hypoglycemie helpt Atriplex bij de regulering van de bloedglucosespiegel. Bovendien vermindert Atriplex de behoefte aan zoetigheid waardoor het kan dienen als hulp bij gewichtsbeheersing. Uit voorzorg kan Atriplex beter niet ingenomen worden tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding en door mensen met een ernstige lever- of nieraandoening.
Bernagie (Borago officinalis)
Preparaten van de bloemen en het hele kruid worden gebruikt voor het reinigen van het bloed en voor het bevorderen van de diurese. Daarnaast wordt het kruid ontstekingsremmende en rustgevende eigenschappen toegeschreven. Inname tijdens de zwangerschap en bij ernstige leveraandoeningen wordt afgeraden.
Betonie (Stachys officinalis, Betonica officinalis)
Bevat de alkaloïden betonicide en stachydrine. Betonie was in de middeleeuwen bekend als remedie tegen hoofdpijn, later bekend vanwege de rustgevende, desinfecterende en astringerende werking. De werkzame stoffen in betonie zorgen voor verwijding van de bloedvaten en ontspanning van de spieren. Betonie wordt gebruikt bij hoofdpijn, hyperactiviteit, dyspepsie en nervositeit of stress.
Bioflavonoïden
Een grote groep verbindingen in groenten, fruit en planten, waaronder proanthocyanidinen, flavanen, flavanols, flavonen, flavononen, flavanolen, isoflavonoïden en catechinen. Ze spelen een belangrijke rol bij de opname en werking van vitamine C. Daarnaast versterken bioflavonoïden de capillairwanden en verbeteren ze de doorbloeding van de capillairen, mede door het tegengaan van de klontering van bloedplaatjes. Bioflavonoïden zijn van belang voor de collageenvorming en hebben een belangrijke antioxidantfunctie. Daarnaast zijn ze van belang bij het tegengaan van kanker en het reguleren van het afweersysteem, onder meer bij ontstekingen, allergie en auto-immuniteit. Rijke bronnen van bioflavonoïden zijn onder meer citrusvruchten, appels, groene thee, pijnboombast, ginkgo biloba en grapefruitzaad.
Blauw(groene) algen (spirulina, chlorella)
Zijn voedingsrijke, chlorofylrijke algensoorten, die de algemene conditie verbeteren met meer energie, helderheid en weerstand. De algen hebben een ontgiftende en anticarcinogene werking en helpen bij de verlaging van een te hoge cholesterolspiegel. Spirulina activeert de stofwisseling en helpt bij het afvallen. Zie ook chlorofyl.
Blue cohosh (Caulophyllum thalictroides)
Blue cohosh heeft een oestrogene en krampstillende werking. Volgens botanist J.A. Duke werkt Blue cohosh vooral bij baarmoederkramp en troszilverkaars bij lage rugpijn door de menstruatie. Dit kruid mag niet tijdens zwangerschap ingenomen worden.
Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis)
Heeft ontstekingsremmende en antimicrobiële eigenschappen en bevordert de heling van de slijmvliezen. Toepassingen: luchtweginfecties, slechte spijsvertering, voedselintolerantie, maagdarmzweren en diarree. Versterkt het afweersysteem en bevordert de vorming van maagsap en gal. Canadese geelwortel mag niet gebruikt worden bij zwangerschap, hoge bloeddruk, bij aambeien en is niet bedoeld voor langdurig gebruik.
Chaparral (Larrea)
Chaparral werd traditioneel door de Amerikaanse indianen gebruikt bij kanker, artritis, krampen, diarree, menstruatieklachten, eczeem, ontstekingen, influenza, reuma, dyspepsie en wonden. Het is een rijke bron van calcium, kalium en eiwitten. Contra-indicatie: leverbeschadiging.
Chinese engelwortel (Dong quai)
Een uitstekend tonicum voor de baarmoeder. Het helpt bij een onregelmatige of pijnlijke menstruatie en bij premenstruele klachten. Dong quai corrigeert hormonale verstoringen, ook na de bevalling en tijdens de menopauze. Opvliegers en vaginale klachten worden tegengegaan door Chinese engelwortel, vooral in combinatie met vitamine E. Niet gebruiken tijdens de zwangerschap, vooral het eerste trimester.
Chlorofyl
Een alkaliserende werking in het lichaam, bevordert weefselherstel en wondheling, heeft een reinigende en deodoriserende werking en bindt toxische stoffen en zware metalen. Chlorofyl bevordert de opbouw van een goede darmflora en de aanmaak van B-vitaminen.
Coltsfoot (Tussilago farfare)
Coltsfoot wordt gebruikt bij luchtwegproblemen, zoals hoest, schorheid, bronchiale catarre, bronchitis, astma, verkoudheid, slijmvliesontstekingen van mond en keel en longcongestie. Coltsfoot mag niet langdurig ingenomen worden, omdat het pyrrolizidine alkaloïden bevat. Niet gebruiken bij leveraandoeningen en kanker.
Cordyceps sinensis
Medicinale paddestoel (tonicum) die het afweersysteem activeert, waardoor meer weerstand ontstaat tegen infecties en verkoudheid. Het verbetert de conditie, is goed voor longen en nieren. Het versterkt de seksuele vitaliteit. Biomedisch onderzoek toont aan dat Cordyceps effectief is bij kortademigheid en astma bij kinderen.
Damianablad (Turnera diffusa)
Dit kruid wordt gezien als afrodisiacum (lustbevorderend middel) en wordt gebruikt als versterkend en stimulerend middel bij vermoeidheid, het pept de mentale en fysieke conditie op. Ook wel toegepast bij angst, neerslachtigheid en constipatie.
Duivelsklauw (Harpagophytum procumbens)
Een populaire remedie bij artritis, jicht en reuma door de bewezen ontstekingsremmende en pijnstillende werking. Het is bovendien een tonicum voor de bloedvaten. In Europa wordt duivelsklauw ook gebruikt bij dyspepsie, gebrek aan eetlust, allergie, leverontsteking, zuurbranden en blaasontsteking. Niet gebruiken bij maagdarmzweren en galstenen.
Dulse (zeegras, Palmaria palmata)
Lijkt op kelp en is na nori de rijkste bron van eiwitten onder de zeewieren. De roestbruine dulse is rijk aan ijzer, calcium en jodium en bevat daarnaast andere mineralen, spoorelementen en vitamine B6 en B12.
Dwergpalm (Serenoa repens, Sabal)
Tonicum voor de mannelijke klieren, met name de prostaat. Remt de omzetting van testosteron in dihydrotestosteron en versnelt de omzetting en uitscheiding van andere hormonen die verantwoordelijk worden gehouden voor prostaatvergroting. Heeft voorts een diuretische, antiseptische en rustgevende werking. Geschikt voor de ouder wordende man en bij urineweginfecties.
Fenegriekzaad (Trigonella foenum-graecum)
Dit kruid werd bij de Grieken en Romeinen gebruikt als afrodisiacum en als smaakmaker in het eten. De Chinezen behandelden er impotentie, hernia en lage buikklachten mee. In de Indiase traditie zag men toepassingen bij koorts, overgeven, anorexia, hoesten, bronchitis en colitis. De Commission E noemt als belangrijkste toepassing gebrek aan eetlust, het verwijderen van slijm en het bevochtigen en verzachten van de slijmvliezen. Door het effect op de slijmvliezen kan de opname van medicijnen vertraagd worden.
Frambozenblad (Rubus idaeus)
Onder meer geschikt bij klachten rond de menstruatie en de menopauze. Frambozenblad harmoniseert de hormoonhuishouding, vermindert kramp en versterkt baarmoederwand en cervix. Het zou de menstruatiebloeding verminderen en opvliegers in de overgang tegengaan. Het is een rijke bron van calcium. Contra-indicatie: zwangerschap.
Gemberwortel (Zingiber officinalis)
Belangrijkste toepassingen zijn dyspepsie (misselijkheid, overgeven, oprispingen, vol gevoel) en reisziekte. Het vermindert krampen, heeft een sterke antioxidantwerking, remt ontstekingen en koorts en bevordert de heling van wonden. Contra-indicaties: zwangerschap, galstenen.
Gentiaanwortel (Gentiana lutea radix)
De bittere bestanddelen in gentiaanwortel bevorderen de vorming van speeksel en spijsverteringssappen, waaronder maagzuur, en verbeteren aldus de spijsvertering, waardoor belangrijke voedingscomponenten beter opgenomen worden. Contra-indicaties zijn maagontsteking, maagirritatie, maag- en duodenumzweer. Bijwerkingen die genoemd worden zijn hoofdpijn, misselijkheid en overgeven (bij te hoge inname).
Gotu kola (Centella asiatica)
Gotu kola is onder meer een zenuwtonicum, verdrijft vermoeidheid en bevordert de geslachtsdrift. Andere bekende toepassingen zijn veneuze insufficiëntie en veneuze hypertensie. Contra-indicatie: zwangerschap.
Grapefruitextract
Heeft een gunstig effect op de cholesterolspiegel, verlaagt mogelijk de kans op kanker en verbetert de opname van mineralen zoals calcium.
Groen kamutgras (tarwegras, Triticum durum)
Gras van een oude Egyptische tarwesoort. Groen kamutgras is rijk aan voedingsstoffen, chlorofyl, spoorelementen en enzymen.
Grijze walnoot (Juglans cinerea)
Bevat antraquinone glycosiden en wordt met name ingezet bij constipatie, leverzwakte en huidaandoeningen.
Helonias (Chamaelerium luteum)
Vooral toegepast bij (pre)menstruatieklach-ten, dysmenorroe en overgangsklachten. Balanceert de hormoonhuishouding.
Hericum erinaceus (Lion’s Mane)
Deze medicinale paddestoel is een tonicum voor het zenuwstelsel, ondersteunt de spijsvertering en de afweer, ook tegen tumoren. Op basis van onderzoek bestaat het vermoeden dat Hericum de synthese van zenuwgroeifactor (NGF) bevordert en verouderingsprocessen in de hersenen tegengaat.
Hop (Humulus lupulus)
Wordt traditioneel toegepast bij angst, slapeloosheid, hyperactiviteit, nervositeit, spanningshoofdpijn, shock, stress, menstruatiepijn en neuralgie. Bevordert de vorming van maagsap, werkt krampstillend en bevat antimicrobiële stoffen. Versterkt de sederende werking van fenobarbital. Depressie is een contra-indicatie voor gebruik van hop.
Hortensia (Hydrangea)
De ondergrondse delen worden aangewend voor urineweginfecties, nier- en blaasstenen. Het heeft een diuretische werking en activeert de nieren.
Kamille (Matricaria chamomilla)
Kamille heeft een krampstillende en ontstekingsremmende werking in het maagdarmkanaal en wordt toegepast bij maagdarmkramp en ontstekingen in het maagdarmkanaal. Kamille kalmeert bovendien de zenuwen, verlicht spierpijn, verbetert de menstruatiecyclus en helpt tot rust te komen. Er zijn geen bijwerkingen of contra-indicaties bekend.
Kelp
Een algensoort die meters lang kan worden. Het is een goede bron van jodium. Jodium is van belang voor de schildklieractiviteit en een goede stofwisseling. Bestanddelen in kelp activeren het afweersysteem, beïnvloeden het hormonale systeem en vergroten het uithoudingsvermogen.
Kliswortel (Arctium lappa, Burdock root)
De ondergrondse delen van Arctium lappa worden gebruikt bij maagdarmklachten, jicht, artritis, huidziekten, cystitis, ter bevordering van het transpireren en de urineproductie. Aan het kruid wordt bovendien een bloedzuiverende werking toegeschreven. Niet gebruiken tijdens zwangerschap en lactatie.
Koninginnegelei (Gelée royale)
Exclusief bijenvoedsel voor de bijenkoningin dat haar in staat stelt dagelijks grote hoeveelheden eitjes te produceren; deze ‘supervoeding’ is rijk aan vitaminen, mineralen, spoorelementen, aminozuren en enzymen; koninginnegelei wordt van oudsher gebruikt ter ondersteuning van de afweer, voor een goede eetlust, bij nerveuze uitputting, voor een betere stressbestendigheid, meer energie en om aan te sterken bij oververmoeidheid en na ziekte; koninginnegelei geeft algemene ondersteuning bij het ouder worden.
Kruidnagel (Eugenia caryophyllata, Caryophylli pulver, Syzygium aromaticum)
Kruidnagel, de ongeopende, gedroogde bloem van de Kruidnagelboom (Syzygium aromaticum) is een veelgebruikte aromatische specerij in de keuken. Toepassingen; dyspepsie, gasvorming, bacteriële en parasitaire darminfecties. Kruidnagel remt de klontering van bloedplaatjes even goed als aspirine.
Krulzuring (Rumex crispus)
Rijk aan ijzer en is een tonicum voor met name de lever. Ondersteunt de lever bij het zuiveren van het bloed en helpt bij het verwijderen van afvalstoffen via lymfklieren, nieren etc. Het wordt vaak bij reinigings- en detoxificatieprogramma’s gebruikt. Helpt bij huidziekten, lever- en galblaasproblemen (geelzucht), constipatie en klierontsteking en -zwelling.
Kweek (Agropyron repens)
Bevat agropyren, mannitol, mineralenzouten, slijmstoffen en saponinen. Heeft een ontstekingsremmende, antiseptische, verzachtende en diuretische werking en wordt onder meer toegepast bij artritis, reuma, prostaatklachten, nier- en blaasstenen en urineweginfecties.
Maïspluimvezels (Cornsilk)
Maïspluimvezels werden door de Inca’s toegepast bij urogenitale infecties. De vezels verzachten geïrriteerde slijmvliezen en hebben een antiseptische werking. Ook toegepast bij oedeem, premenstrueel syndroom en voor een algemene detoxificatie.
Maitake (Grifola frondosa, dansende paddestoel)
Een immuunversterkende, medicinale paddestoel met een sterke adaptogene werking. In Japan en China rekent men de laagcalorische, nutriëntrijke Maitake tot de levensverlengende voedingsmiddelen. Maitake heeft een gunstig effect op de cholesterolhuishouding, de bloeddruk en de bloedglucoseregulatie en wordt gezien als een belangrijk aanvullend supplement in de behandeling van kanker (D-fractie). Vitamine C versterkt de werking van Maitake.
Malrove (Marrubium vulgare)
Rijk aan B-vitaminen, slijmstoffen, saponinen, gom, flavonoïden, glycosides en vluchtige olie. Malrove helpt bij de afbraak van dik slijm in de bronchi en longen en heeft een rustgevende en astringerende werking. Geschikt bij astma, bronchitis, verkoudheid, hoesten, keelpijn en hooikoorts. Bevordert de vorming van maagsap en gal. Contra-indicatie: zwangerschap. Hoge dosis werkt laxerend.
Mexicaanse sarsaparillawortel (Smilax officinalis)
Inheemse plant in Zuid-Amerika, Jamaica en de Caraïben; bevat plantensteroïden, flavonoïden en saponinen. Sarsaparilla is een tonicum, ondersteunt de ontgifting, stimuleert de spijsvertering en bevordert de opname van voedingsstoffen; daarnaast bevordert sarsaparilla diurese en zweten en heeft het een antioxidatieve, afweerversterkende, ontstekingsremmende en leverbeschermende werking. Wordt onder meer toegepast bij ontstekingsziekten zoals artritis.
Mierikswortel (peperwortel, Armoracia rusticana)
Wordt vooral gebruikt bij neus-, bijholte- en voorhoofdsholte-ontsteking. Het werkt ontstekingswerend. Het bevordert de spijsvertering en werkt urine- en zweetafdrijvend. Het bevordert de doorbloeding en het werkt hoestdempend. Het heeft een activerende werking en is te gebruiken tegen vermoeidheid.
Mitchella repens (Squaw vine)
Een kruipend rotsplantje met witte of lila bloemen, dat bij de Amerikaanse indianen als baarmoedertonicum bekend staat. Toegepast bij menstruatiestoornissen (amenorroe, dysmenorroe, menorragie), een onregelmatige cyclus en het vasthouden van vocht. Bevat onder meer glycosiden, saponinen, tanninen en emodine. Niet gebruiken tijdens de zwangerschap.
Monnikspeper (Agnus castus)
Supplementen met de gedroogde vruchten van Vitex agnus castus zijn werkzaam bij een onregelmatige menstruatiecyclus en bij mastodynie, premenstruele en menopauzale klachten. Niet geschikt bij zwangerschap en lactatie.
Paardebloem (Taraxacum officinalis)
Wordt gebruikt bij dyspepsie en gebrek aan eetlust. Versterkt de ontgifting door de lever en bevordert de galafgifte. Activeert alvleesklier en milt. Rijk aan vitaminen en mineralen zoals calcium, bètacaroteen en kalium. Kan langdurig ingenomen worden, maar niet bij maagontsteking, galwegproblemen en galstenen.
Paardestaart (Equisetum arvense)
Een rijke bron van silica en verbetert de opname en het gebruik van calcium in het lichaam. Verbetert daardoor de kwaliteit van bot, haar, nagels en tanden. Gunstig bij osteoporose, artritis, spierkramp, oedeem, bedplassen, nier- en blaasstenen en wondheling. Sterkt het hart en longen en bevordert de urineproductie. Contra-indicaties: cardiovasculaire ziekten, nierziekten, hoge bloeddruk. Door verlies van kalium door de diurese kunnen digitalis en hartglycosiden giftiger worden. Tevens verlaagt paardestaart de thiaminespiegel.
Polyporus umbeliatus
Medicinale paddestoel, die de diurese bevordert en in de traditionele Chinese geneeskunde gebruikt wordt bij oedeem, dysurie, nierstenen en geelzucht. Versterkt de afweer en helpt bij het bestrijden van kanker, waarbij het effect van chemotherapie en bestraling versterkt wordt, vooral bij long- en leverkanker en acute leukemie.
Psyllium (Plantago ovata)
Psyllium is een uitstekende bron van oplosbare vezels en wordt daarom gebruikt voor de reiniging van de darmen en het verhelpen van verstopping. De psylliumvezels verlagen de cholesterolspiegel, stabiliseren de bloedglucosespiegel en helpen bij de verwijdering van gifstoffen. Contra-indicaties: slokdarmvernauwing, darmvernauwing, darmobstructie, maagdarmontstekingen en moeilijk te reguleren diabetes. Psyllium vermindert mogelijk de insulinebehoefte bij diabetici en verlaagt mogelijk de opname van medicijnen.
Reishi (Ganoderma lucidum, Japanse lakzwam)
Aan deze medicinale paddestoel, die al meer dan 3000 jaar in China en Japan word gebruikt, worden levensverlengde en adaptogene kwaliteiten toegeschreven. De bioactieve stoffen in de paddestoel en de mycelia hebben uiteenlopende eigenschappen; ze versterken het immuunsysteem, met name de NK-cellen (natural killer cellen), macrofagen en de interferonproductie, remmen de histamine-afgifte, ze hebben een antivirale en antibacteriële werking, verlagen de bloeddruk en het cholesterolgehalte en beschermen het hart. Belangrijke bestanddelen zijn bètaglucaan, proteoglycanen, triterpenoïden, steroïden, germanium, triterpenen en nucleotiden. Als toepassingen worden onder meer allergie, bronchitis, kanker, ontstekingen en leverproblemen genoemd, alsmede bescherming tegen bestraling. Vitamine C versterkt de werking van reishi.
Rode klaverbloem (Trifolium pratense)
Een bloedreiniger met antimicrobiële werking en wordt bij uiteenlopende infecties, huidaandoeningen (eczeem, psoriasis), bronchitis, hoest en bij immuunzwakte gebruikt. Rode klaver bevat molybdeen. Niet gebruiken tijdens de zwangerschap.
Rozenbottelextract
Een rijke bron van vitamine C en andere voedingsstoffen zoals vitamine A, E, B1, B2, K, bioflavonoïden, niacine, calcium, fosfor en ijzer.
Rozemarijn (Rosmarinus officinalis)
Heeft antimicrobiële, diuretische, anti-oxidatieve, rustgevende, zenuwsterkende en bloedsomloop verbeterende eigenschappen. Wordt gebruikt bij angst, neerslachtigheid, hoofdpijn, dyspepsie en circulatiezwakte. Contra-indicatie: zwangerschap.
Rutine
Een bioflavonoïd uit citrusvruchten. Rutine verbetert de kwaliteit van capillairwanden, remt neusbloedingen en de vorming van blauwe plekken en versnelt het herstel na kneuzingen en verwondingen. Daarnaast wordt rutine toegepast bij veneuze insufficiëntie (spataderen, aambeien, diabetische retinopathie). Zie ook bioflavonoïden.
Salie (Salvia officinalis)
Wordt gebruikt bij dyspepsie, ontstekingen in de mondholte, gasvorming, (nacht)zweten tijdens de overgang en andere overgangsklachten. Contra-indicatie: het geven van borstvoeding.
Scutellariae lateriflora (Skullcap)
Bevat flavonen, iridoiden, vluchtige olie, was en tanninen. Het is een sterk zenuwtonicum bij angst, hyperactiviteit en nerveuze klachten (neurasthenie) en bij premenstruele spanningen. Heeft een spasmolytische en bloeddrukverlagende werking. Scutellaria helpt soms bij hartritmeproblemen door stress, en helpt bij het normaliseren van de bloeddruk en de cholesterolspiegel.
Selderijzaad (Apium graveolens)
Is van oudsher toegepast als diureticum, bloedreiniger, voor een betere eliminatie van afvalstoffen, ter verzachting van reumatische klachten, artritis en jicht. Selderij heeft een alkaliserende werking. Selderijzaad is een rijke bron van calcium, magnesium, fosfor, ijzer, kalium en de vitaminen A, B-complex, C en fytosterolen. Contra-indicaties zijn nierontsteking, zwangerschap en zonlichttherapie met UV-licht.
Sennablad (Cassia augustifolia)
Heeft een sterke laxerende en reinigende werking en wordt daarbij beter verdragen dan reguliere laxantia. Activeert bovendien de lever en de galvorming. Te veel senna kan darmkrampen veroorzaken en een te langdurig gebruik heeft een negatieve weerslag op de mineralenbalans, met name kalium. Contra-indicaties: maagdarmontstekingen, darmafsluiting.
Siberische ginseng (Eleutherococcus senticosus)
Een adaptogeen en immunostimulant. Helpt bij het herstel na ziekte, bij stress, bij het verbeteren van de mentale helderheid, het fysieke uithoudingsvermogen en het verbeteren van een chronisch verlaagde afweer. Contra-indicatie: hoge bloeddruk, acute infecties met koorts. Versterkt de werking van antibiotica en hexobarbital.
Sint Janskruid (Hypericum perforatum)
Bevat hyperforine, hypericine, pseudohypericine en xanthones. Sint Janskruid is naast een zenuwtonicum een kruid met een stemmingsverbeterende, ontstekingsremmende en antivirale werking. Het kan bij angst, neerslachtigheid, prikkelbaarheid, hormoongerelateerde stemmingsveranderingen en nerveuze uitputting uitkomst bieden. Contra-indicaties: zwangerschap, UV-lichttherapie, endogene depressie. Niet samen gebruiken met MAO-remmers, de pil, theophylline, warfarine, cyclosporine, digoxine, HIV medicatie, anticonvulsiva, slaapmiddelen en reserpine. Hypericum activeert de cytochroom P450 enzymen in de lever.
Smalle weegbree (Plantago lanceolata)
Bevat slijmstoffen, looistoffen, glycoside aucubine, vitamine C en kiezelzuur; de plant groeit langs wegen, op dijken, in graslanden en komt verspreid over de hele wereld voor. Smalle weegbree heeft verzachtende, wondhelende, antiseptische, bloedzuiverende, samentrekkende, slijmoplossende en ontstekingsremmende eigenschappen. Uitwendig gebruikt bij wonden, insectenbeten, allergische uitslag, eczeem en andere huidirritaties; inwendige toepassingen zijn onder meer astma, bronchitis, prikkelhoest, keelpijn, hooikoorts, lever- en galklachten en diarree. Verzacht ontstoken en geprikkelde slijmvliezen.
Spaanse peper (Capsicum)
Rijk aan vitaminen en mineralen en katalysator voor andere kruiden. Dit supplement heeft een antiseptische werking, versterkt de stofwisseling, is goed voor de circulatie en bevordert de spijsvertering. Capsicum kan in zeldzame gevallen tot een overgevoeligheidsreactie leiden (met bijvoorbeeld urticaria).
Spirulina
Zie blauwgroene algen en chlorofyl.
Toortsblad (Verbascum thapsus)
Dit kruid bevat magnesium, pantotheenzuur, PABA en vitamine B2, B12 en D en verzacht irritatie en ontsteking van de slijmvliezen van de luchtwegen, terwijl het de slijmafgifte en -afvoer bevordert. Toepassingen zijn astma, bronchitis, oorpijn, hooikoorts en gezwollen klieren. Het kruid werkt tevens rustgevend en pijnverzachtend.
Trametes versicolor (Coriolus versicolor, Kawaratake)
Een belangrijke medicinale paddestoel, die in China bekend staat als adaptogeen en ook gebruikt werd voor de versterking van pezen en botten. Recent onderzoek heeft aangetoond dat Trametes een antitumor werking heeft en de afweer versterkt. Bijwerkingen van conventionele kankerbehandeling (chemotherapie, bestraling, operatie) verminderen bij gebruik van de
Trametes paddestoel. Trametes versicolor wordt ook bij hepatitis toegepast.
Troszilverkaars (Cimicifuga racemosa, black cohosh)
Troszilverkaars heeft een oestrogeenachtige werking met remming van luteïniserend hormoon (LH) en binding aan oestrogeenreceptoren. Gebruik van het kruid is door Commission E goedgekeurd bij premenstruele ongemakken, menstruatiepijn en menopauzale neurovegetatieve klachten. Soms veroorzaakt troszilverkaars milde maagdarmklachten. Gebruik van dit kruid is niet toegestaan tijdens zwangerschap en het geven van borstvoeding.
Valeriaan (Valeriana officinalis)
Bevat vluchtige olie, valepotriaten, alkaloïden, choline en fenolzuren. Bekend vanwege zijn rustgevende, ontkrampende, bloeddrukverlagende, diuretische en verwarmende effecten. Toepassingen zijn spanning, angst, prikkelbaarheid, rusteloosheid, slapeloosheid, darm- en spierkrampen, migraine en menstruatiepijn. Niet samen gebruiken met fenobarbital en alcohol.
Waterkers (Nasturtium officinale)
Bevat onder meer vitamine K, mosterdglycosiden en mosterdolie; waterkers ondersteunt de spijsvertering, bevordert de eetlust, stimuleert de galsecretie, heeft een diuretische, ontsmettende en licht laxerende werking, vermindert catarre (overmatige slijmvorming) van de luchtwegen en verzacht hoest en bronchitis.
Wilde yam (Dioscorea villosa)
Bekend om de oestrogeenwerking, doordat de wortel precursors van progesteron en oestrogeen bevat. Daarnaast vermindert het spierkramp en remt wilde yam ontstekingen. Wordt toegepast bij galblaasproblemen, hypoglycemie, nierstenen, premenstruele klachten en overgangsklachten.
Yarrow (Achillea millefolium)
Helend en verzachtend voor de slijmvliezen. Het vermindert ontstekingen, is koortswerend, antiseptisch, en bevordert de eetlust, verbetert de bloedstolling en versterkt het transpireren. Wordt toegepast bij slechte wondheling, koorts, ontstekingsziekten, colitis en virale infecties, gebrek aan eetlust, dyspepsie, cystitis en lever- en galblaasproblemen. Contra-indicatie: zwangerschap.
Yucca (Yucca glauca)
Wordt reeds lang gebruikt bij de behandeling van artritis. Yucca bevat steroïdsaponinen, voorlopers van cortison. Mogelijk verbeteren deze bestanddelen in yucca de lichaamseigen aanmaak van cortison. Yucca is rijk aan vitamine A, B-complex, calcium, kalium, fosfor, ijzer, mangaan en koper. De saponinen in yucca helpen bij het reinigen van het bloed. Yucca wordt toegepast bij artritis, osteoporose en ontstekingsbeelden.
Zoethoutwortel (Glycyrrhiza glabra)
Commission E noemt als indicaties hoest, bronchitis en gastritis. Het heeft een ontstekingsremmende, antivirale, antischimmel en anti-artritis werking en het gaat het ontstaan van zweren tegen. Contra-indicaties: nierfalen, hoge bloeddruk, kaliumtekort, zwangerschap, leveraandoeningen. Gebruik zoethoutwortel niet samen met hartglycosiden, thiazide-diuretica en corticosteroïden.
Zwarte walnoot (Juglans nigra)
De olie is een krachtige remedie tegen wormen en schimmels zoals Candida albicans. Daarnaast heeft het een licht laxerende werking, en wordt het wel gebruikt bij huidklachten zoals eczeem en herpes. Het beste kan de olie niet langer dan 3 weken aaneengesloten gebruikt worden. Niet geschikt tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding.
Zijdeplant (Aesclepias tuberosa)
Werkt antiseptisch (luchtwegen) en heft kramp op (luchtwegen), vermindert gasvorming en winderigheid, bevordert het zweten en het uitscheiden van slijm uit de luchtwegen. Aan te wenden bij diverse aandoeningen van de luchtwegen en influenza. Contra-indicaties: zwangerschap. Als bijwerking wordt misselijkheid genoemd.
