Cortisol wordt aangemaakt in de bijnieren als reactie op een angst- of stressprikkel. Dit mechanisme stamt af uit de tijd van onze verre voorouders. Bij een levensbedreigende situatie vergroot cortisol je energieniveau zodat je kunt vechten of vluchten. Daarom staat cortisol bekend als het stresshormoon.
Bij de meeste stressprikkels die je tegenwoordig ervaart is vechten of vluchten geen optie (denk aan een discussie, irritatie of werkdruk). Hierdoor wordt de aangemaakte cortisol niet gebruikt om te vechten of vluchten, waardoor dit zich blijft opstapelen in het lichaam. Tot de gevolgen van een hoge cortisolwaarde behoren een hoge eetlust, snelle veroudering, rusteloosheid, weinig energie en meer trek in koolhydraten.
Hoe herken je een hoge cortisolwaarde?
Slecht slapen
Normaal zakt het cortisolgehalte ’s nachts waardoor je tot rust kunt komen. Wanneer deze waardes constant te hoog zijn gebeurt dit echter niet. Het gevolg is dat je niet in slaap kunt vallen of vaak wakker wordt.
Vermoeidheid
Hoewel je misschien zou denken dat cortisol je meer energie geeft, kun je jezelf hierdoor juist erg moe gaan voelen. Een hoge cortisolwaarde kan de bijnieren namelijk uitputten. Hierdoor kun je chronisch vermoeid raken.
Een verminderd immuunsysteem
Cortisol zorgt ervoor dat lichaamsfuncties die niet nuttig zijn tijdens een vecht-of-vluchtreactie op een laag pitje worden gezet. Een voorbeeld hiervan is het immuunsysteem. Door een hoge cortisolwaarde ben je dan ook een stuk vatbaarder om ziek te worden.
Gewichtstoename (in de buikstreek)
De meeste receptoren voor cortisol bevinden zich in de buikstreek. Wanneer je cortisolgehalte hoog is, houd je daarom meer vet vast in dit gebied. Het lichaam denkt namelijk dat je deze energie hard nodig zult hebben tijdens een gevaarlijke situatie. Zelfs wanneer je gezond eet en regelmatig beweegt is het mogelijk dat je buikvet minder snel kwijtraakt als je hoge cortisolwaardes hebt.
Meer behoefte aan suikers
Cortisol is verantwoordelijk voor het herstellen van de energiebalans in het lichaam. Hierdoor heb je bij hoge cortisolwaardes meer trek in suikers. Als je te veel suiker eet, schommelt de bloedsuikerspiegel waardoor je steeds opnieuw behoefte hebt aan suikers.
Verandering van de bloeddruk
Er vindt een verandering van de bloeddruk plaats omdat het lichaam zich voorbereidt op een vecht-of-vluchtreactie. Wanneer dit blijft gebeuren, kun je een hoge of juist lage bloeddruk krijgen.
Verlaagd libido
Cortisol veroorzaakt een verstoorde hormoonbalans. Wanneer deze waarde een lange tijd verhoogd is kan dit daarom zorgen voor een verminderd libido.
Nerveus gevoel
Doordat je veel stresshormoon aanmaakt ervaar je ook veel stress. Hierdoor kun je jezelf regelmatig overweldigd, angstig of paniekerig voelen.
Negatieve stemming
De productie van serotonine wordt onderdrukt door cortisol. Doordat deze stof het humeur regelt, kan een laag serotoninegehalte je een negatieve stemming geven. Hierdoor kun je zelfs een depressief gevoel krijgen.
Maag- en darmklachten
Je maag en darmen zijn heel gevoelig voor het stresshormoon cortisol. Wanneer je cortisolwaarde te hoog is, kun je klachten ervaren zoals misselijkheid, diarree, obstipatie, buikkrampen of brandend maagzuur.
Rugklachten en hoofdpijn
De bijnieren kunnen uitgeput raken wanneer je lange tijd stress ervaart. Cortisol zorgt er namelijk voor dat de hoeveelheid prolactine in het lichaam toeneemt. Je ervaart hierdoor sneller pijnklachten, zoals pijn in de rug of het hoofd.
Een neurotransmitter is een signaalstof die in synapsen zenuwimpulsen overdraagt tussen zenuwcellen (‘neuronen’) in het zenuwstelsel of impulsen overdraagt van motorische zenuwcellen op spiercellen of van zenuwreceptoren op sensorische zenuwcellen. Een stof wordt over het algemeen beschouwd als neurotransmitter als het voldoet aan vier criteria:
1) De stof wordt gesynthetiseerd in de zenuwcel.
2) De stof is aanwezig in het presynaptische uiteinde van een zenuwcel en wordt in zulke hoeveelheden afgescheiden dat het een duidelijke actie uitlokt in het postsynaptische neuron of het orgaan waaraan het verbonden is.
3) Als een redelijke hoeveelheid van de stof van buitenaf (exogeen) wordt toegediend,moet de stof de werking van de endogeen afgescheiden stof nabootsen.
4) Er bestaat een specifiek mechanisme voor het verwijderen van de stof van de plek waar het actief is.
(Sommige neurotransmitter kunnen functioneren als neurotransmitterèn als hormoon).Er zijn neurotransmitters die de activiteit van de zenuwcel die zij bereiken stimuleren(exciteren) en er zijn neurotransmitters die de activiteit van het bereikte neuron kunnen remmen (inhiberen). De belangrijkste exciterende neurotransmitter is glutamaat. De belangrijkste inhiberende neurotransmitter is GABA (gamma-aminoboterzuur).
Stoffen die de werking van een neurotransmitter stimuleren, noemen we agonisten. Stoffen die de werking juist remmen noemen we antagonisten. Er zijn ook stoffen die de activiteit van de afbreekenzymen voor neurotransmitters stimuleren of remmen. Deze stoffen hebben dus indirect invloed op de activiteit van neurotransmitters. Veel sterke natuurlijke en synthetische toxines en geneesmiddelen werken direct of indirect in op neurotransmitters en/of hun receptoren. De meeste neurotransmitters ontstaan uitaminozuren door middel van biosynthese.
Neurotransmitter Dopamine Dopamine is verantwoordelijk is voor gezonde assertiviteit, seksuele opwinding, een sterk immuunsysteem en een optimaal functionerend zenuwstelsel, belangrijk om angst te remmen. Dopamine geeft assertiviteit (kracht) op zowel fysiek, emotioneel als mentaal niveau. Denk hierbij ook aan bewegingsenergie, concentratie, daadkracht en denkvermogen.
Dopamine is een kwetsbare neurotransmitter. Het dopaminegehalte wordt snel verlaagddoor stress of slaaptekort. Ook alcohol, cafeïne, drugs, nicotine en suiker verlagen de dopamineactiviteit in de hersenen. Deze stoffen werken verslavend omdat het in eerste instantie het dopamineniveau verhoogd. Dat geeft een plezierige sensatie. Op een gegeven moment gebeurt het omgekeerde. Het dopamineniveau daalt en men voelt zich onprettig. Er zijn dan steeds grotere hoeveelheden van deze stoffen nodig om dat onprettige gevoel op te heffen. En dat lukt steeds slechts tijdelijk.
Een verlaagd dopamineniveau kan nare gevolgen hebben
Emotionele instabiliteit
Gevoelens van angst
Gevoel van ‘niet aanwezig zijn’
Gevoelens van onrust
Laag energieniveau
Laag libido
Matig concentratievermogen
Moeite met nemen van initiatief, weinig ‘zin’
Moeilijker kunnen kiezen, besluiten nemen
Slechter functionerend immuunsysteem
Sneller afgeleid zijn
Vergeetachtigheid
Het dopaminesysteem wordt gestimuleerd door met aandacht en plezier ergens mee bezig te zijn. Voor de aanmaak van dopamine is het aminozuur tyrosine nodig. Voedingsbronnen van tyrosine zijn fruit en groenten, eieren, vis, vlees, zuivelproducten en in het bijzonder avocado, noten, peulvruchten en zaden.
Verhogen domamineniveau
Wanneer er sprake is van klachten die een relatie hebben met een verlaagd dopamine niveau, dan is het eerst zaak het dopamine niveau weer op peil te brengen. En dat doe je in een aantal logische stappen, die steeds ingrijpender worden.
Meer knuffelen
Meer huid op huid contact
Meer intensief bewegen
Inname tyrosine houdende voeding verhogen
Inname geraffineerde suikers verlagen
Spijsverteringskanaal voeden in plaats van vullen
Inname l-theanine verhogen, liefst via voeding
Suppletie overwegen met l-theanine
Neurotransmitter GABA
Gamma-aminoboterzuur (GABA) is de belangrijkste inhibiterende (de werking van andere neuronen remmende) neurotransmitter in de hersenen. GABA is volop aanwezig in de hersenen, vooral bij de synaptische transmissies, in de grijze hersenstof en in het nigrostriatale systeem.
GABA helpt het functioneren van de hersenen in balans te houden. Het helpt uitschieters op ieder denkbaar terrein te voorkomen door tijdig af te remmen. Hierdoor faciliteert GABA het basisgevoel van veiligheid.
Afkicken van een alcoholverslaving en B vitaminen tekorten verminderen de effectiviteit van GABA.
Stoffen die de werking van GABA versterken noemen we GABA-agonisten. Veel gebruikte ‘geneesmiddelen’ die GABA-agonist zijn, kennen we als: Baclofen, barbituraten en Benzodiazepines. Alcoholversterkt de werking van deze stoffen. Dit zijn echter nare stoffen met dito bijwerkingen.
GABA kent zogenaamde co-factoren, onmisbare stoffen die nodig zijn voor de productie van GABA. Zonder voldoende van deze co-factoren hapert de GABA productie.. Deze co-factoren zijn: Vitaminen B1, B6, B12, Magnesium, Mangaan en Taurine.
Een verlaagd GABA niveau kan nare gevolgen hebben
Angstaanvallen
Darmproblemen
Doorratelend denken
Epileptische aanvallen
Fobieën
Gevoelens van onrust
Hyperaltertheid
Insomnia
Neurologische klachten (bewegingsapparaat)
Ongeduld
Paniekaanvallen
Perfectionisme
Verhoogde prikkelbaarheid
Goede voedingsbronnen van GABA zijn:
Aardappelen,
Bananen,
Bladgroenten (donkergroen),
Eieren,
Uien,
Zaden.
Verhogen GABA niveau
Wanneer er sprake is van klachten die een relatie hebben met een verlaagd GABA niveau, dan is het eerst zaak het GABA niveau weer op peil te brengen. En dat doe je in een aantal logische stappen, die steeds ingrijpender worden.
Meer knuffelen
Meer huid op huid contact
Meer intensief bewegen
Spijsverteringskanaal voeden in plaats van vullen
Inname GABA houdende voeding verhogen
Inname geraffineerde suikers verlagen
Tekorten vitamines vitaminen B1, B6 en B12 wegwerken.
Tekorten magnesium, mangaan en taurine wegwerken.
Inname l-theanine verhogen.
Suppletie overwegen met deze sterke GABA stimulatoren: 5-HTP, GABA, hop, glutamine, l-theanine, MSM, passiebloem, salvia, valeriaan, havergrasblad.
Neurotransmitter Serotonine
Serotonine is vooral een kalmerende en regulerende neurotransmitter. Het zorgt voor de eetlust, de spieropbouw, een gevoel van tevredenheid, een natuurlijk slaappatroon(serotonine reguleert ook het vrijkomen van melatonine uit de epifyse, de biologische klok), en reguleert de bloeddruk, de seksuele activiteit, het geheugen en het leren. Serotonine bevindt zich voor 95% in de maag en darmen. Veel mensen met serotoninetekort hebben dan ook darmproblemen, met name PDS.
Een verlaagd serotonineniveau kan nare gevolgen hebben
Afzondering
Agressie & boosheid
Angstaanvallen
Continu herhalende gedachten
Darmproblemen
Depressie
Dwangmatige eetstoornissen
Fobieën
Insomnia
Inflexibiliteit
Koolhydraatverslaving
Obsessief gedrag
Ongeduld
Overmatige bezorgdheid
Paniekaanvallen
Pessimisme
PMS
Slechter functionerend immuunsysteem
Stemmingswisselingen
Suïcidale neigingen
Tunnenvisie en zwart/wit denken
Verhoogde suikerbehoefte
Verhoogde prikkelbaarheid
Verlaagd libido
Verlaagd leervermogen
Verlaagde pijngrens
Verlaagd zelfbeeld
Verafschuwing van donker weer
Serotonine wordt aangemaakt uit het essentiële aminozuur tryptofaan en heeft daarbij de vitamines B1, B3, B6 en B11(foliumzuur) en Cnodig, de co-factoren. De activiteit van serotonine is afhankelijk van veel stoffen. Belangrijke stoffen in deze zijn insuline en magnesium.
Goede bronnen van l-tryptofaan, de natuurlijke variant van tryptofaan zijn vooral:
bananen,
bonen,
bruine rijst,
cacao,
eieren,
kaas,
kalkoen,
kikkererwten,
kip,
kwark,
melk,
noten,
pinda’s,
pompoenzaden,
sesamzaden,
soja,
tofu,
visen
zonnebloempitten. ‘Voedsel’ dat rijk is aan geraffineerde suikers verlagen het serotonineniveau.
Tryptofaan wordt in het lichaam met behulp van vitamine B11 en vitamine C omgezet in 5-HTP. Het hormoon insuline zorgt ervoor dat 5-HTPvanuit het bloedin de hersenen wordt opgenomen. De hersenen zetten tenslotte 5-HTP met behulp van vitamine B6 en zink om in serotonine. Het verhogen van de hoeveelheid tryptofaan in het lichaam verhoogt dus indirect de hoeveelheid serotonine in het lichaam. Suppletie met tryptofaan kan in eerste instantie (bijwerking)duizeligheid, vermoeidheid en wazig zien veroorzaken. Tryptofaan mag niet tegelijkertijd met bepaalde ‘geneesmiddelen’ gebruikt worden, waaronder antidepressivia.
Verhogen Serotonineniveau
Wanneer er sprake is van klachten die een relatie hebben met een verlaagd serotonineniveau, dan is het eerst zaak het serotonineniveau weer op peil te brengen. En dat doe je in een aantal logische stappen, die steeds ingrijpender worden.
Meer knuffelen
Meer huid op huid contact
Meer intensief bewegen
Inname tryptofaan verhogen.
Tekorten vitamines B1, B3, B6, B11 en C wegwerken.
Tekort magnesium wegwerken.
Inname geraffineerde suikers verlagen
Spijsverteringskanaal voeden in plaats van vullen
Inname 5-HTP verhogen.
Suppletie 5-HTP overwegen
Aanvullende informatie
5-HTP 5-HTP (5-hydroxytryptophaan) wordt in het lichaam geproduceerd uit tryptofaan. Het komt van nature voor in verschillende voedselproducten en wordt als voedingssupplement voornamelijk gewonnen uit de zadenvan de Griffonia plant. 5-HTP wordt steeds vaker ingezet bij de natuurgeneeskundige behandeling van met name bijnieruitputting, depressie en slaapstoornissen. Suppletie met 5-HTP biedt een veilige manier om de aanmaak van GABA en serotonine te stimuleren.
l-Theanine
Het aminozuur l-theanine ( gamma-ethylamino-l-glutaminezuur of gamma-glutamyl-ethylamide), wordt in de natuur voornamelijk aangetroffen in de theeplant. L-theanine is in de theeplant aanwezig als vrij aminozuur en vormt circa 50% van de totale hoeveelheid vrije aminozuren. De biosynthese uit glutaminezuur en ethylamine vindt plaats in de wortels van de plant, waarna het gevormde l-theanine wordt opgeslagen in de bladeren. Zowel de van oudsher bekende ontspannende werking van groene thee als de bijzondere smaak ervan, is te danken aan de aanwezigheid van l-theanine.
De hoeveelheid l-theanine die in de uit theebladeren bereide drank wordt aangetroffen kan aanzienlijk variëren en is onder meer afhankelijk van de wijze waarop de bladeren na het plukken verder worden verwerkt. Daardoor bevat groene thee in het algemeen veel meer l-theaninedan zwarte thee. In voedingssupplementen wordt l-theanine meestal aangeboden onder de naam Suntheanine.
Er is een fabrikantvan voedingssupplementen die l-theanine produceert volgens een gepatenteerd enzymatisch proces waarbij uitsluitend de natuurlijke L-vorm van theanineontstaat. Onderzoek heeft uitgewezen dat andere producten, die door extractie uit groene thee of door chemische synthese worden verkregen, naast L-theanine in het algemeen ook D-theanine bevatten en wel in hoeveelheden die circa 50% kunnen bedragen. Mogelijk kunnen dergelijke hoge concentraties D-theanine echter, omdat de ruimtelijke molecuulstructuur van aminozuren grote invloed op hun biologische activiteit en stofwisseling kan hebben, tot nadelige effecten leiden.
L-theaninewordt snel vanuit het darmkanaal geabsorbeerden passeert via het aminozuren-transportmechanisme dat als L-systeem (leucine preferring transport system) wordt aangeduid. Daardoor komt het snel in de hersenen. Veelal kan reeds ongeveer een half uur na innameeen gunstige uitwerking van L-theanine worden waargenomen. Bij dierstudies waarbij het aminozuur direct in de maag werd gebracht was de concentratie in de hersenen na 5 uur maximaal. Daarna trad een geleidelijke vermindering op en na 24 uur was in het hersenweefsel geen L-theaninemeer aantoonbaar. L-theanine ontplooit in de hersenen uiteenlopende gunstige effecten die onder meer tot een gevoel van ontspanning en relaxatie leiden. Belangrijk is dat deze kalmerende en rustgevende werking van L-theanine niet gepaard gaat met het optreden van sufheid of slaperigheid.
Vermeldenswaardig is ook dat L-theanine uiteenlopende negatieve effecten van cafeïne tegengaat. Dit verklaart waarom het drinken van groene thee, ondanks het feit dat daarin cafeïne aanwezig is soms zelfs in een relatief hoge concentratie– toch een kalmerende werking heeft. De ontspannende werking van l-theanine is onder meer te danken aan het feit dat dit aminozuur het GABA-niveau in de hersenen doet toenemen. GABA (gamma-aminoboterzuur) is een inhiberende neurotransmitter die een kalmerende uitwerkingheeft en het gevoel van welbevinden kan bevorderen. Een adequate beschikbaarheid van GABA kan helpen hyperactiviteiten gevoelens van innerlijke onrustvan iedere aard te bestrijden. De positieve werking van l-theanine wordt ook toegeschreven aan beïnvloeding van het metabolisme van dopamine, een neurotransmitter die tevens als precursor voor de productie van norepinefrine fungeert.
Als Gevolg Van Onvoldoende Schildklier- En Bijnierwerking
Een Geheim Gehouden Feit
Door Bruce Rind, Md
Uit Wise Traditions, Zomer 2009
Nederlandse Vertaling Rob Hundscheidt.
Ben Je Vaak Moe Of Te Neergeslagen ?
Heb Je Problemen Met Slapen ?
Heb Je Problemen Met Je Lichaamsgewicht ?
Heb Je Het Altijd Koud En Kun Je Het Niet Warm Krijgen ?
Heb Je Een Droge Huid ?
Kun Je Soms Maar Moeilijk Iets Herinneren ?
Als Het Antwoord Op Een Van De Bovenstaande Vragen “Ja” Is, En Je Denkt Dat Het Gewoon Maar Iets Is Waar Je Mee Moet Leven, Dan Denk Daar Liever Nog Maar Eens Over Na.
Terwijl Al Het Bovenstaande Op Niets Meer Lijkt Dan Een Dagelijks Voorkomende Vervelendheden, Zijn Dit In Feite Alle Symptomen Van Lage Metabolische Energie. De Beste Manier Om Van Deze Symptomen Af Te Komen – En De Metabolische Energie Te Herstellen – Is Het Onderliggende Probleem Te Corrigeren. Wat Veroorzaakt Die Lage Metabolische Energie ?
De Meest Algemeen Voorkomende Oorzaak Is Slechte Schildklierfunctie, Slechte Bijnierfunctie, Of Meestal Een Mengsel Van Beide. Een Andere Erg Vaak Voorkomende Oorzaak Is Een Hormonaal Onevenwicht – Vooral Lage Progesteron Of Oestrogene Dominantie Bij Vrouwen Of Lage Testosteron Bij Mannen. Het Herstellen Van De Metabolische Energie Helpt Het Lichaam Zichzelf Te Helpen, En Laat Het Zelfreparatie-Mechanisme Weer Goed Functioneren En De Gezondheid Herstellen.
Wat Veroorzaakt Een Lage Metabolische Energie ?
Ieder Proces Dat In Ons Lichaam Plaatsvindt Vereist Energie – Vooral Metabolische Energie.
Als Je Lichaam Niet Voldoende Energie Heeft Om Goed Te Kunnen Functioneren Dan Zal Ieder Deel Van Het Lichaam Op Zijn Eigen Eigen Unieke Manier Slecht Of Verkeerd Functioneren. Zo Is Het Bijvoorbeeld Zo Dat Als De Hersenen Te Weinig Energie Krijgen, Dat Het Gedachteproces Zoals Herinnering En Concentratie Verslechteren.
Het Lichaam Heeft Energie Nodig Om Zichzelf Warm Te Houden; Daarom Wordt Een Lage Lichaamstemperatuur Gewoonlijk Begeleid Met Een Lage Metabolische Energie (Voor Meer Voorbeelden Kijk Op De Symptoomlijst). In Onze Cellen Is Makkelijk Te Gebruiken Energie Aanwezig In De Vorm Van Atp (Adenosine Triphosphate) Moleculen. Het Lichaam Converteert Vet En Koolhydraten In Atp Dat Dan Wordt Gebruikt Als Energie, Alhoewel Zijn Er Ook Andere Factoren In Betrokken Over Hoe Goed Ons Lichaam Deze Conversie Kan Maken.
De Schildklier Die Onderaan De Hals Zit Maakt Het Hormoon T4 (Thyroxine). T4 Converteert Tot T3 (Triiodothyronine) En Rt3 (Omkeren, Vertragen Van T-3). Het Is T3 Die De Atp-Machinerie In Iedere Levende Cel Aan Zet, Terwijl De Rt3 Het Vertraagt. De Productie Van Deze Schildklierhormonen Wordt Gecontroleerd Door Tsh ( Thyroid Stimulating Hormone) Wat Vrijkomt Uit De Hypofyse In De Hersenen. De Hypofyse Krijgt Zijn Orders Van De Hypothalamus (Ook Deel Van De Hersenen).
De Bijnieren Die Boven Op Iedere Nier Zitten, Helpen Het Lichaam Om Te Gaan Met Stress. Als De Metabolische Activiteit Te Hoog Is, Dan Zien De Bijnieren Dat Als Een Stressfactor. In Antwoord Op Deze Stress, Zal De Hypothalamus Aan De Hypofyse Doorgeven Om Minder Tsh Te Produceren, En Zo Wordt De Productie Van Tsh En De Schildklieractiviteit Verlaagd.
Gebaseerd Op De Bovenstaande Gegevens Zijn Enkele Oorzaken Van De Lage Metabolische Energie Als Volgt:
1. De Schildklier Kan Niet Voldoende T4 Maken (Hypothyroidisme).
2. De Adrenale Klieren (Bijnieren) Zijn Te Zwak Om De Stress Van De Normale Metabolische Energie-Behoefte Van Het Lichaam Aan Te Kunnen En Dwingen Een Afname Van De Energieproductie Af.
3. De Enzymen (Cellulaire Machinerie) Die Atp Maken Kunnen Teruggehouden Worden Als Gevolg Van De Chemische Tussenkomst Van Toxines, Gebrek Aan Of Geheel Ontbreken Van Ingrediënten (Vitamines En Mineralen), Of Niet Kunnen Functioneren Als Gevolg Van Een Auto-Immuunziekte Of Oude Virale Schade.
4. Een Onevenwicht Van Hormonen, Zoals Het Groeihormoon, Testosteron, Oestrogeen Of Progresteron.