Een winterdip, depressie, zwaarmoedigheid. De wintermaanden vergen extra veel van ons, de lage temperaturen en weinig zonlicht maken dat we ons sneller moe voelen, en het gevoel hebben niet echt profijt van onze nachtrust te hebben. Hoewel we vaak langer slapen als in de zomer, hebben we er toch minder aan. De winter maakt dat de aanmaak van serotonine in onze hersenen op een laag pitje staat. Ik zal meer vertellen over hoe dat komt, en wat 5HTP is, en waarom 5HTP een oplossing biedt.
Serotonine tekort?
Serotonine is een neurotransmitter die voor de mens broodnodig is voor een heleboel processen die te maken hebben met ons slaapritme. Tekort uit zich op verschillende manieren, en het is heel goed mogelijk dat je verschillende van herkent;
Winterdip:
Een zwaarmoedig gevoel, licht depressief in de winter. Weinig zin om iets te ondernemen, wel lang genoeg slapen maar niet fit wakker worden. Het snel koud hebben.
Overgewicht:
Serotoninetekort kan de oorzaak zijn van overgewicht. Vooral als je de neiging hebt om bij stress,spanning of verdriet zeer koolhydraat rijke voeding tot je te nemen. Je lichaam heeft behoefte aan serotonine, het enzym tryptofaan-
hydroxylase, dat de omzetting van L-tryptofaan naar 5-HTP stimuleert wordt afgeremd door de overdosis L-tryptofaan (veel aanwezig in koolhydraatrijke voeding) het kan niet omgezet worden, en zal opgeslagen worden als vetweefsel. De vraag van het lichaam om serotonine wordt dus echter niet opgelost. En een nieuwe behoefte veel te eten zal zo makkelijk ontstaan.
5HTP(hydroxytryptophan)
Als natuurlijke voorganger van serotonine zal 5HTP door je lichaam opgenomen en omgezet worden. De stof wordt gewonnen uit Griffonia simplicifolia zaden en is als capsules of losse poeder(vaak beter van kwaliteit en zonder bijstoffen) te verkrijgen, o.a. via Ebay.
Geen geneesmiddel
Het is geen geneesmiddel maar een voedingssupplement, en moet gebruikt worden als aanvulling op een gebalanceerde levenswijze en nooit om zelf te “dokteren”. Heb je serieuze klachten van depressiviteit, overgewicht of slapeloosheid raadpleeg dan altijd je arts! Gebruik ook een vitamine B6 of een vitamine B-complex, en magnesium of een mineralen complex, voor een goede omzetting van aminozuren (zoals tryptofaan) heeft het lichaam deze toevoeging nodig. Meer weten?
Biogene aminen zijn stoffen die van nature voorkomen in plantaardige en dierlijke producten. Ze komen ook van nature in het menselijk lichaam voor. Het zijn stoffen, die door de cellen van levende organismen aangemaakt worden. Bij mensen en dieren beïnvloeden de biogene aminen uiteenlopende functies van het lichaam, zoals bijvoorbeeld de spijsvertering, bloedsomloop en ademhaling.
Het meest bekende biogene amine in het menselijk lichaam is histamine.
Histamine ( een biogene amine) kan door uiteenlopende prikkels uit de cellen vrij komen. Er ontstaat dan jeuk, zoals bij een muggenbult. Wanneer er veel histamine uit de cellen vrij komt, dan kan jeuk over het gehele lichaam ontstaan. Soms zijn er ook galbulten zichtbaar. Er zijn voedingsmiddelen, die het vrijkomen van histamine in het menselijk lichaam kunnen stimuleren. Dat wordt nooit opgemerkt tenzij men door welke oorzaak dan ook al wat jeuk (latent) aanwezig is. Door het eten van deze voedingsproducten kan de jeuk toenemen. Ook het eten van voedingsmiddelen met veel biogene aminen kan, bij personen die daar gevoelig voor zijn, jeuk opwekken.
Voedingsmiddelen met histamine vrijmakers
Sommige voedingsmiddelen bevatten producten, die in het menselijk lichaam de stof histamine vrij maken. Histamine veroorzaakt jeuk. Wanneer u snel jeuk krijgt is het verstandig om deze voedingsproducten te vermijden.
De hieronder vermelde producten kunnen in het lichaam histamine vrij maken: Er zijn ook producten die aan voedingsmiddelen toegevoegd worden, die histamine in het lichaam vrij kunnen maken. Deze toevoegingen kunnen het ontstaan van jeuk stimuleren. Het zijn de volgende toevoegingen:
Conserveermiddelen;
benzoaten,
nitraat,
nitriet,
sorbinezuur en sulfiet.
Antioxidantia;
BHA/BHT,
gallaten.
Smaakversterkers;
glutamaten (bijvoorbeeld in vetsin),
Azo-kleurstoffen.
Aardbeien
Noten
Alcohol
Papaja
Ananas
Pinda’s
Chocolade
Schaal– en schelpdieren
Citrusfruit
Spinazie
Drop
Tomaten
Eiwit
Varkensvlees
Kruiden/specerijen
Vis
Biogene aminen in voedingsmiddelen
Biogene aminen komen in levende organismen voor en bevinden zich dan ook in talrijke voedingsmiddelen. De biogene aminen ontstaan ook door afbraak van eiwitten door bacteriën. Dit kan spontaan gebeuren wanneer voedingswaren bederven. Soms wordt bij de bereiding van voedingsmiddelen bewust gebruik gemaakt van dergelijke bacteriën, zoals bij de bereiding van kaas en zuurkool. Aan deze voedingsmiddelen worden bacteriën toegevoegd om het gewenste product te krijgen. Afhankelijk van de omstandigheden, waaronder het voedingsproduct tot stand komt, kunnen meer of minder biogene aminen ontstaan.
De hoeveelheden biogene aminen in de diverse voedingsmiddelen varieert daarom sterk. Hieronder wordt een kort overzicht gegeven van veelgebruikte voedingsproducten.
Melk en melkproducten Melk en melkproducten bevatten weinig biogene aminen. Kaas Tijdens de rijping van kaas kunnen biogene aminen gevormd worden. Dit wisselt afhankelijk van de wijze waarop de kaas wordt bereid. De hoeveelheid biogene aminen in kaas bereid uit rauwe melk is hoger dan in kaas bereid uit gepasteuriseerde melk. Meestal bevat oude kaas ook meer biogene aminen dan jonge kaas. Blauwschimmelkazen bevatten veel biogene aminen. Gorgonzola bevat het hoogste gehalte aan biogene aminen. De gewone brie en camembert bevatten minder biogene aminen.
Vlees en vleeswaren Rauwe vleesproducten bevatten weinig biogene aminen, behalveworstsoorten, zoals salami, cervelaatworst en andere harde worstsoorten. Varkensvlees bevat meestal wat meer biogene aminen dan rundvlees. Wanneer vlees bederft, ontstaan er in het vlees biogene aminen. Vlees en vleeswaren moeten daarom goed gekoeld bewaard worden in een koelkast of vriezer. Wanneer vlees en vleeswaren niet goed gekoeld bewaard worden kan de hoeveelheid biogene aminen in het vlees enorm toenemen. Vlees en vleeswaren moeten daarom nooit meerdere malen ingevroren, ontdooid of opgewarmd worden.
Gefermenteerde droge worsten Bij het maken van droge worsten is een rijpingsperiode van twee tot vier weken nodig. In deze rijpingsperiode ontstaat meestal histamine (een biogene amine) in de worst. Gefermenteerde worsten (zoals salami en cervelaatworst) bevatten daarom, afhankelijk van het rijpingsproces dat de worst heeft doorgemaakt, veel biogene aminen.
Vis en visproducten Verse vis en diepvriesvis bevatten relatief weinig biogene aminen. In vissen die behoren tot de familie van de Scombridae, zoals tonijn en makreel, kan soms veel histamine (een biogene amine) ontstaan. Wanneer deze vissoorten niet goed bewaard worden, veroorzaken bacteriën in de vis een afbraak van het spierweefsel, waarbij veel biogene aminen ontstaan. Om het ontstaan van biogene aminen in vis te voorkomen, moet vis koel bij een lage temperatuur bewaard worden. Schaal- en schelpdieren bevatten weinig biogene aminen.
Alcoholische dranken In alcoholische dranken die een gistfermentatie (bier, wijn) hebben ondergaan, kunnen biogene aminen aanwezig zijn. In het algemeen blijft de concentratie van de biogene aminen laag. De bieren op basis van tarwe (sommige witbieren) bevatten meer biogene aminen dan biersoorten op basis van gerst (pils). In wijn komen geringe hoeveelheden biogene aminen voor. Rode en witte wijn, Chianti, port en champagne kunnen door verontreiniging met bepaalde bacteriën soms hogere gehaltes aan biogene aminen bevatten.
Fruit en fruitproducten In fruit komen kleine hoeveelheden biogene aminen voor. Daarom is het niet nodig om bij een biogene aminenvrij dieet het gebruik van fruit te vermijden. Wel moet er rekening mee gehouden worden dat stoffen in banaan en tomaat een effect hebben in het menselijk lichaam, waardoor sneller jeuk kan ontstaan. Groenten In groenten worden meestal kleine hoeveelheden biogene aminen aangetroffen. Alleen bij gefermenteerde groenten (zoals zuurkool) worden hogere gehaltes aan biogene aminen aangetroffen.
Noten Het is niet goed bekend hoeveel biogene aminen in noten aanwezig zijn. Vermoedelijk is het verstandig om hazelnoten en walnoten te vermijden.
Overige producten
Sojasaus (ketjap) en tamari worden gemaakt van sojabonen. De sojabonen bevatten grote hoeveelheden eiwitten, die omgezet kunnen worden naar histidine (een biogene amine). Sojasaus en tamari zijn daardoor rijk aan biogene aminen.
Lijst met voedingsproducten, die veel biogene aminen bevatten Voedingsmiddelen bevatten in wisselende mate biogene aminen. De hieronder vermelde lijst is niet compleet en vermeldt alleen voedingsproducten die regelmatig gebruikt worden en duidelijk meer biogene aminen bevatten dan andere voedingsmiddelen.
KaasAlle soorten kaas bevatten veel tot zeer veel biogene aminen. Alleen jonge Edammer, Cottage cheese en Mozzarella bevatten weinig biogene aminen.
Vlees en vleeswaren Droge worst, haas, hazelever, rauwe ham en rotterdammer. Groenten Aubergine, spinazie en zuurkool. Vis Ansjovis, bokking, garnalen, haring, krab, makreel, rode poon, sardines, schelvislever, tonijn en zalm. Overige producten Gistextract (marmite), tamari, tempeh en trassi
Alie Wouda: Heb jij een allergie stop dan eerst eens met de biogene aminen. Nog geen resultaat? Neem contact met me op.
Het voorjaar is de periode van het jaar dat heel veel mensen last hebben van histamine. Histamine- intolerantie zorgt voor veel uiteenlopende klachten. Variërend van een
gevoel van warmte en
roodheid en
jeuk van de huid tot
hooikoorts,
hartkloppingen,
diarree,
darmkrampen,
tinnitus,
lage bloeddruk,
benauwdheid,
hoofdpijn,
onrust en
moeheid.
Histamine is een biogene aminebiogene amine die in het lichaam wordt aangemaakt en die ook van nature in voeding voorkomt. Biogene aminen zoals histamine, tyramine, dopamine en serotonine zijn stoffen die de zenuwuiteinden van het autonome zenuwstelsel stimuleren.
Histamine wordt door de enzymen MAO (mono-amini-oxydase), DAO(di-amine-oxydase) en NMT(N-methyl-transferase) in de darmen, lever en in het bloed weer afgebroken. Bij een onbalans in de lever, een verstoorde darmflora en/of beschadiging van de darmslijmvliezen zijn er onvoldoende enzymen werkzaam om histamine en andere biogene aminen af te breken.
Hierdoor stijgt het gehalte aan biogene aminen in het lichaam te veel. Dit kan leiden tot verschillende klachten zoals
benauwdheid,
diarree,
eczeem,
hartkloppingen,
hoofdpijn,
jeuk,
maag- en darmkrampen,
brandend maagzuur,
migraine,
misselijkheid,
netelroos (urticaria),
onderhuidse zwellingen (oedeem) en/of
branderige, opgezette tong.
Voedingsmiddelen die rijk aan histamine of andere biogene aminen zijn kunnen dergelijke reacties uitlokken. Biogene aminen komen van nature in voedingsmiddelen voor zoals in bananen of varkensvlees of ontstaan in producten door gisting(fermentatie), rijping of lang bewaren zoals in bier, oude kaas,salami en zuurkool.
Histaminevrijmakers
Voedselkan ook bestanddelen bevatten die in staat zijn om het in de mestcellen aanwezige histamine vrij te maken. Deze stoffen worden ‘histaminevrijmakers’ genoemd. Enkele voorbeelden van histaminevrijmakers zijn aardbei,alcohol, kaneel, tomaat, schaal- en schelpdieren en varkensvlees.
Is iemand overgevoelig voor biogene aminen zoals histamine, dan is het belangrijk dat de voeding niet te veel biogene aminen en histaminevrijmakers bevat. Hoeveel biogene aminen en histaminevrijmakers in de voeding worden verdragen, verschilt van persoon tot persoon en varieert ook binnen één persoon; het hangt af van het soort voedingsmiddel dat die persoon neemt.
Iemand reageertpas wanneer een bepaalde gevoeligheidsdrempelwordt overschreden. Deze drempel wordt beïnvloed door factoren zoals infecties, verstoringen in de lever- en darmfunctie, medicijngebruik, stress en ziekte.
Rijk aan biogene aminen zijn vooral:
Avocado,
spinazie,
tomaat,
zuurkool
Banaan,
druiven,
frambozen
Belegen en oude kaas, schimmelkazen (brie, camembert e.d.), blauwaderkazen (gorgonzola, roquefort e.d.)
Haring,
makreel,
sardine,
tonijn
Lever,
varkensvlees,
rauwe, droge worstsoorten zoals rauwe ham, salami, cervelaatworst en metworst
Bier,
rode wijn
Bakkersgist,
gistextract,
marmite,
miso,
sojasaus.
Rijk aan histaminevrijmakers zijn vooral:
Avocado,
rabarber,
rode biet,
verse spinazie,
tomaat
Aardbei,
ananas,
druiven,
kiwi,
mango,
papaja,
vijgen
Cacao en
chocola
Drop
Eieren
Kruiden en specerijen, vooral kerrie, kardemom, koriander, laos, gember, peper,
paprikapoeder, vanille en kaneel
Noten en zaden
Peulvruchten
Pinda´s
Schaal- en schelpdieren zoals garnalen, krab en mosselen
Varkensvlees
Vanilline, menthol
Diverse kunstmatige toevoegingen zoals:–
De Azo-kleurstoffen. AZO-kleurstoffen zijn synthetische kleurstoffen. Ze danken hun naam aan het feit dat ze een stikstofgroep (ook wel AZO-groep genoemd) in hun chemische structuur hebben.
Histamine is onmisbaar voor het lichaam omdat het vele vitale functies vervult. Het wordt, zoals we hebben kunnen lezen, geproduceerd door het lichaam zelf, maar ook in variabele hoeveelheden met de voeding opgenomen. Problemen ontstaan alleen in het geval van excessieve (overmatige) concentraties histamine of bij niet afgebroken histamine.Histamine wordt o.a. ontgift (gemethyleerd) in de lever. Een van de dingen die ik als eerste in mijn praktijk toepas. In deze gevallen zal de histamine leiden tot allergische en pseudo-allergische reacties.
Histamine-intolerantiewordt veroorzaakt door een (tijdelijke)deficiëntie of een remming van het enzym diamine oxidase (DAO). DAO is het verantwoordelijke enzym voor de afbraak van histamine. Alhoewel DAO gevonden wordt in het hele lichaam, herbergt de darm de meest belangrijke en actiefste verwerkingsplaats.
De enzymatische activiteit van DAO bepaalt de afbraaksnelheid van histamine. Indien er een DAO deficiëntie / inhibitie (remming) aanwezig is kan het lichaam niet snel genoeg de histamine die opgenomen wordt via de voeding of vrijgemaakt wordt uit lichaamscellen, afbreken en ontstaat er een histamine-intolerantie. Er is een DAO-test in serum beschikbaar om te kijken of er sprake kan zijn van een deficiëntie of een remming van het enzym diamine oxidase.
Triggers
De stoffen of oorzaken die ervoor zorgen dat histamine vrijkomtuit de mestcellen worden ook wel ‘triggers’ genoemd. Triggers zijn bijvoorbeeld ziekteverwekkers zoals bacteriën en schimmels. Maar ook allergenen worden triggers genoemd. Allergenen zijn stoffen die een allergische reactie veroorzaken. (de reden dat ik ook vaak bij een allergie bijvoorbeeld eczeem, de pathogenen als eerste ga behandelen)
Naast ziekteverwekkers en allergenen zijn er ook andere soorten triggers. Bijvoorbeeld in sommige voedingsmiddelen, alcohol en medicijnen. Voorbeelden van triggers zijn: – Histamine kan ontstaan door microbieel bederf, rijping en gisting (fermentatie). Microbieel bederf betekent het bederven van voedsel door bacteriën. Rijping vindt vooral in een fabriek plaats. Een voorbeeld van een voedingsmiddel dat gerijpt is in de fabriek is kaas.
Hoe ouder de kaas, hoe meer histamine de kaas bevat omdat de kaas gerijpter is. Oude kaas bevat dus meer histamine dan jonge kaas. Fermentatie is een techniek waarbij bacteriën, gisten en schimmels worden gebruikt om een voedingsmiddel te maken of beter te laten smaken. Enkele voorbeelden van gefermenteerde producten zijn salami, yoghurt en (rode )wijn.
– Alcohol en medicijnen kunnen het enzym DAO (het enzym dat histamine kan afbreken) blokkeren. Dit betekent dat dit enzym tegen wordt gehouden door alcohol of een stof uit medicijnen. Het gevolg hiervan is dat de hoeveelheid histamine, die zich op dat moment in het lichaam bevindt, niet afgebroken kan worden.
Enkele voorbeelden van medicijnen die in staat zijn enzymen te blokkeren zijn: Acetylcystein, Ambroxol, Aminophyllin, Amitriptylin, Chloroquin, Clavulansäure, Droperidol, Isoniazid, Metamizol, Metoclopramid, Propafenon en Verapamil.
Histamine-intolerantie kan vastgesteld wordendoor een eliminatie/provocatiedieet. Eliminatie betekent het weglaten van voedingsmiddelen die klachten veroorzaken. Provocatie betekent het opnieuw toevoegen van voedingsmiddelen. Het doel van deze eliminatie/provocatie is dat voedingsmiddelen met een ‘hoog’ histaminegehalte en voedingsmiddelen die histamine vrij kunnen maken in het lichaam, tijdelijk geheel worden verwijderd uit de voeding. Probeer dat als eerste dan maar eens te doen, om uit te sluiten dat de allergie veroorzaakt wordt door voeding
Zodra de klachten weg zijn, worden de histamine bevattende voedingsmiddelen één voor één weer toegevoegd aan het menu. Om helderheid te krijgen in het klachtenpatroon in relatie tot genuttigde voedingsmiddelen dient men een voedingsdagboek bij te houden. In een voedingsdagboek houdt men bij wat men allemaal gegeten en gedronken heeft op een dag. Een eliminatie/provocatiedieet wordt altijd uitgevoerd onder begeleiding van mij.
Behandeling ‘s opties
Histamine-arm dieet
Bij een histamine-intolerantie kan het voorkomen dat er tekorten ontstaan omdat veel voedingsmiddelen niet binnen het dieet passen. Dit heeft te maken met de hoeveelheid histamine die in een voedingsmiddel zit, of de hoeveelheid histamine die gevormd kan worden. Er kan daardoor een tekort ontstaan aan belangrijke vitamines en mineralen. Enzymen Als de oorzaak van de histamine-intolerantie een tekort aan het enzym DAO is, kan er een enzympreparaat worden gebruikt. Een enzympreparaat is geen vervanging voor een histaminearm dieetadvies. Er zijn enzympreparaten die het enzym DAO bevatten.
Enkele voorbeelden van DAO -preparaten zijn: Daosin en Daopure. Deze preparaten zijn vanwege hun dierlijke oorsprong niet geschikt voor vegetariërs en veganisten en zijn alleen verkrijgbaar via internet. Een preparaat wordt voor de maaltijd ingenomen, zodat dit de aanwezige histamine kan afbreken. Histamine-verlagende suppletieFlavonoïden hebben een remmende werking op het vrijkomen van histamine. Bijna alle fruit, groenten, kruiden (o.a. ginkgo) en specerijen bevatten flavonoïden. Factoren die bijdragen aan een deficiëntie van flavonoïden zijn onvoldoende inname van groenten en fruit, evenals het routinematig eten van industrieel verwerkte producten.
Helaas is extra eten van sommige flavonoïdenrijke voeding als men histamine intolerant is geen optie, omdat ze histaminerijk zijn. Quercetine is een voorbeeld van zo’n flavonoïde. Het komt voor in voedingsmiddelen die veel gegeten worden, zoals appelen, uien, thee, bessen, koolsoorten, zaden, noten, bloemen, bast en bladeren, rode druiven, frambozen, groene thee en knoflook. Maar bij een histamine-arm dieet vallen vaak veel noten, zaden, specerijen af omdat ze histamine-rijk zijn. Quercitine en OPCQuercitine-extract in een supplement daarentegen is goed als natuurlijke histamine-verlager inzetbaar. Dat geldt ook voor OPC. Met OPC (oligomere proanthocyanidinen) worden bioflavonoïden uit druivenpitten aangeduid, die zijn opgebouwd uit eenheden catechine en epicatechine. (echter hiermee pak je niet de oorzaak van het probleem aan en zou ik het laten uitzoeken)
Zij behoren tot de meest krachtige natuurlijke antioxidanten en zijn breed inzetbaar bij condities met oxidatieve stress (bijvoorbeeld bij verhoogde histamine, toxines of ontsteking). OPC’s versterken de activiteit van vitamine C en vitamine E. Daarnaast bevorderen OPC’s een evenwichtige immuunrespons. Ribes nigrum (een natuurlijke corticosteroide) Ook inzetbaar is de ribes nigrum. Proanthocyanidinen van Ribes nigrum verminderen de door IL-4 en IL-13 gestimuleerde secretie van ontstekingsbevorderende chemokines (waarbij histamine vrij komt).
Een Canadese studie stelde vast dat anthocyaninen van Ribes nigrum en specifiek cyanidine-3-O-glucoside, de secretie van IL-6 door humane macrofagen remde. IL-6 is een cytokine dat een rol speelt bij ontstekingsreacties. Pycnogenolkan o.a. helpen tegen hooikoorts
Conclusie: wil je van je allergie af, dan kan je het beste een afspraak maken, want zoals je kunt lezen zijn er verschillende oorzaken dit tot een allergie kunnen leiden.
Het zijn vooral de bacteriën in onze darmen die zo belangrijk zijn voor onze gezondheid. Zonder dat we het door hebben leven er triljoenen micro-organismen gezellig symbiotisch met ons samen. Gemiddeld draagt een gezonde volwassene zo’n 1,5-2 kg aan bacteriën mee in de darmen! Die bacteriën vormen in je darmwand een natuurlijke barrière tegen indringers. Je darmen hebben immers een open verbinding naar buiten. En daar kunnen dus vrij makkelijk allerlei slechte bacteriën, parasieten, gif of anderszins ongewenste indringers naar binnen komen. Goede bacteriën geven een soort antibiotische stoffen af om virussen en slechte bacteriën te doden. Ook geven ze zuren af waarmee ze de PH verlagen tot een waarde van 4-5. Daar kunnen pathogene microben slecht in groeien. Een gezonde darmflora kan ook giftige stoffen uit ons eten neutraliseren. Ze absorberen bijvoorbeeld kankerverwekkende stoffen en maken ze inactief.
De goede bacteriën in onze darmen hebben zelfs een directe link met ons immuunsysteem. Campbell noemt het spijsverteringssysteem dan ook de wieg van het immuunsysteem. Zo activeert bijvoorbeeld de bifidobacterie het aanmaken van één van de belangrijkste groep immuuncellen: lymfocyten. Bij een gezond darmsysteem zit de darmwand er vol mee. Maar ook andere immuuncellen zoals neutrophils en macrofagen kunnen hun werk niet goed doen als er een gebrek aan goede bacteriën is.
Ook is de goede darmflora enorm belangrijk voor het opnemen van de voedingsstoffen uit ons eten door de darmcellen. De darmbacteriën zorgen voor een groot deel voor de voeding van de darmcellen. Als dat proces verstoord wordt, kan de voeding niet meer goed voor verteerd worden door de enzymen op de darmcellen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn bij mensen die last hebben van gluten of melkeiwit. Die eiwitten komen dan in hun geheel in de bloedbaan vanwaar ze vooral een verkeerde invloed hebben op de hersenen en het immuunsysteem.
Goede en slechte bacteriën
Bij de meeste mensen is de darmflora er slecht aan toe. Denk voor symptomen van een slechte gesteldheid van het verteringssysteem aan: een opgezette buik, diarree, verstopping, winderigheid, eetproblemen, een geïrriteerde darm. Het moderne dieet vol suiker en koolhydraten sluit helaas niet echt aan bij de smaak van de (goede) bacteriën die in onze darmen leven. Andere bacteriën en schimmels zijn wel echte zoetekauwen. Maar dat zijn nou net diegenen die we níet willen hebben. Denk aan candida, als één van de bekendste lastpakken. In een ideaal darmmilieu krijgen die geen kans door alle goede bacteriën die de overhand hebben.
Conclusie: houd de darmflora in balans en eet koolhydraatarm dus paleolifestyle