Toch worden pijnstillers nog vaak genomen door zwangere vrouwen, al of niet nodig of voorgeschreven, en vaak ook door vrouwen die (nog) niet weten dat ze zwanger zijn. Enkele recente studies benadrukken het risico ervan op ernstige congenitale afwijkingen (hersenen, ruggenmerg, hart) en vroeggeboorte. Ook salicylaten zouden vooral het risico cardiovasculaire defecten verhogen. Medicatie voor migraine (ergotamine) zou minder teratogeen zijn, maar omwille van de vasoconstrictieve en uterotone effecten het risico op vroeggeboorte verhogen. Nu zijn het niet alleen de vrouwen die zelf naar pijnstillers grijpen, meestal zijn ze ook voorgeschreven. Marleen van Gelder bracht in een zeer uitgebreide studie het medicatiegebruik van de Nederlandse zwangere vrouwen in kaart en stelde vast dat bij 71,8 % teratogene medicatie voorgeschreven werd tijdens het eerste zwangerschaps- trimester, en vaak zelfs uit multipele categorieën (van 72,6 % uit twee categorieën, tot 1,8 % vijf, en zelfs eenmaal uit zes categorieën!) In het tweede deel van de studie werden de gebruikte farmaca onder de loep genomen, en de onderzoekers stelden vast dat voor een groot deel van de in de eerste zwangerschapstrimester voorgeschreven middelen er zelfs geen afdoende studies zijn die het teratogene risico evalueren. Genoemd worden ook SSRI’s, ijzerpreparaten, dihydrofolaatreductase-inhibitoren (zie artikel over foliumzuur), fertiliteitsfarmaca, enz. Of het in België beter is valt sterk te betwijfelen, omdat het farmacaverbruik, er nog een stuk hoger ligt dan in Nederland.

� referen t ie s Marsh CA et al. Case-control analysis of maternal prenatal analgesic use and cardiovascular malformations: Baltimore-Washington Infant Study. Am J Obstet Gynecol. 2014 Oct;211(4):404.e1-9. Källén B. Maternal use of 5-aminosalicylates in early pregnancy and congenital malformation risk in the offspring. Scand J Gastroenterol. 2014 Apr;49(4):442-8. Bérard A, Kori S. Dihydroergotamine (DHE) use during gestation and the risk of adverse pregnancy outcomes. Headache. 2012 Jul-Aug;52(7):1085-93. van Gelder MM et al. Drugs associated with teratogenic mechanisms. Part I: dispensing rates among pregnant women in the Netherlands, 1998-2009. Hum Reprod. 2014 Jan;29(1):161-7. van Gelder MM, de Jong-van den Berg LT, Roeleveld N. Drugs associated with teratogenic mechanisms. Part II: a literature review of the evidence on human risks. Hum Reprod. 2014 Jan;29(1):168-83.