Leaky gut syndroom
Het leaky gut syndroom (lekkende darm, poreuze darm) ontstaat wanneer de het slijmvlies aan de binnenzijde van het maag-darmstelsel is beschadigd als gevolg van een ontsteking. Het leaky gut syndroom wordt ook wel intestinale hyperpermeabiliteit of intestinale permeabiliteit genoemd. Deze kwaal wordt zelden gediagnosticeerd, hoewel het een erg vaak voorkomende en een potentieel zeer ernstige aandoening is. Bij het leaky gut syndroom is het slijmvlies van de darmen meer doorlaatbaar (poreus) dan gewoonlijk, met abnormaal grote ruimten tussen de cellen van de darmwand. Door deze openingen kunnen bacteriën, schimmels, parasieten en hun toxinen, onverteerde voedseldeeltjes en afvalstoffen, die gewoonlijk niet in het bloed worden opgenomen, nu wel de bloedbaan bereiken. Hierdoor ontstaat er een zware belasting van het immuunsysteem en de lever (ontgiftiging).

Via een gezonde darmwand kunnen alleen elementaire voedingsstoffen in de bloedbaan worden opgenomen; wanneer de darmwand beschadigd is kunnen ook grotere deeltjes als onvolledig verteerde eiwitten, vetten en toxines ook in het bloed worden opgenomen. Het lichaam beschouwt deze deeltjes als ‘vreemd’ en vormt – in een poging de indringers onschadelijk te maken – antilichamen, wat de reden is dat sommigen plotseling allergisch reageren op voedingsmiddelen, die in het verleden nooit problemen opleverden. Het leaky gut syndroom veroorzaakt ook inhalatie-allergieën, waarbij individuen reageren op stoffen in de lucht, zoals sigarettenrook, parfum, schoonmaakmiddelen enzovoort. Dit fenomeen staat bekend als  meervoudige chemische overgevoeligheid (MCO, MCS).

Auto-immuunziekten
Het afweerproces gaat nogal eens mis omdat menselijke weefsels antigene plekken hebben die erg lijken op de antigenen van voedingsmiddelen, bacteriën, parasieten of schimmels. Het immuunsysteem vergist zich en gaat antilichamen aanmaken tegen de eigen lichaamsweefsels, waardoor er een chronische ontsteking (auto-immuunziekte) ontstaat. Als deze chronische ontsteking optreedt in een gewricht, dan ontwikkelt zich een reumatoïde artritis. Als de ontsteking zich in de hersenen manifesteert, dan kan een myalgische encephalomyletis (chronisch vermoeidheids syndroom, CVS) het gevolg zijn. Als de ontsteking zich voordoet in de bloedvaten, dan spreken we van een vasculitis. Als de antilichamen het slijmvlies van de darm zelf aanvallen, dan kan dat resulteren in een chronische colitis of de ziekte van Crohn. Het mag duidelijk zijn dat praktisch elk orgaan of weefsel aangedaan kan worden door voedselallergieën of voedselintoleranties als gevolg van de lekkende darm.

Afweerfunctie
De ontsteking die het leaky gut syndroom veroorzaakt beschadigt ook de beschermende laag die gevormd wordt door het IgA (immunoglobuline A), dat normaliter in de gezonde darm voorkomt. (80 procent van het immuunsysteem bevindt zich in de darmen!). Omdat IgA ons beschermt tegen infecties zullen wij bij een lekkende darm minder bestand zijn tegen bacteriën, virussen, parasieten en candida. Deze microben kunnen dan in de bloedbaan geraken en praktisch elk orgaan of weefsel infecteren, Wanneer dit in het tandvlees is, ontstaat er tandvleesontsteking (parodontitis). Als het in de kaken plaatsvindt, dan kunnen tandextracties of wortelkanaalbehandelingen nodig zijn om de infectie te bestrijden.

Mineralentekort
Het leaky gut syndroom veroorzaakt tevens mineraal tekorten, omdat de transporteiwitten in het darmstelsel die benodigd zijn voor het vervoer van mineralen naar de bloedbaan beschadigd zijn door het ontstekingsproces. Magnesiumgebrek in de rode bloedcellen bijvoorbeeld, komt vaak voor bij aandoeningen zoals fibromyalgie, zelfs bij een magnesiumrijk voedingspatroon en het gebruik van magnesiumsupplementen. Als het transporteiwit voor magnesium is beschadigd, dan wordt het magnesiumtekort veroorzaakt door een slechte opname in het bloed (malabsorptie). Op dezelfde wijze kan een zinkgebrek door malabsorptie leiden tot haaruitval of kaalheid (alopecia). Daarnaast is zink van belang voor een gezond darmslijmvlies. Een tekort aan koper kan hoge cholesterolspiegels en osteoartritis tot gevolg hebben. Problemen met het beendergestel kunnen ook veroorzaakt worden door een malabsoptie van calcium, silicium, borium en mangaan.

Mogelijke oorzaken voor het ontstaan van een lekkende darm

• niet onderkende voedselallergieën of -intoleranties
• overmatige groei van een abnormale darmflora (bacteriën, parasieten, candida, gisten), vaak als gevolg van (langdurig) antibioticagebruik
• voedselcontaminatie met schimmels of gisten, parasieten, bacterien zoals helicobacter pylori,clostridium difficile, klebsiella, citrobacter, pseudomonas enzovoort
• irritatie van de darmen door alcohol of cafeïne
• gebruik van bewerkte koolhydraten en suikers, bijvoorbeeld koekjes, candy bars, cake, soft drinks,witbrood enzovoort
• non steroid anti-inflammatory drugs (NSAID’s) zoals ibuprofen, diclofenac, aspirine en dergelijke
• gebruik van corticosteroïden, zoals prednison
• hormoonpreparaten zoals de anticonceptiepil
• schimmels (mycotoxinen) in granen, fruit en geraffineerde koolhydraten
• bestaande darmaandoeningen en -afwijkingen, zoals coeliakie, glutenintolerantie, lactose-intolerantie
• overbelasting van het immuunsysteem door chemotherapie en radiotherapie (bestraling)
• erfelijke belasting (bv. glutenintolerantie) en enzymdeficiënties
• chronische stress

Verschijnselen die kunnen optreden bij een leaky gut

• gewichtstoename
• onverklaarbare spijsverteringsstoornissen
• allergische reacties
• hoofdpijnen en migraine
• opgeblazen gevoel, darmkrampen
• chronische vermoeidheid
• spier- en gewrichtspijn
• huiduitslag
• verhoogde vatbaarheid voor infecties
• hunkering naar bepaalde voedingsmiddelen
• constipatie en andere spijsverteringsklachten
• neurologische verschijnselen, zoals verwardheid, vergeetachtigheid, geïrriteerdheid, black-outs enz.
• depressie
• astma
• chronische voorhoofdholte ontsteking (sinusitis)

Mogelijke gevolgen van een leaky gut

• verstoring darmflora, overwoekering met ongunstige bacteriën en schimmels, bijv. candida albicans
• voedselallergieën en voedselintoleranties
• meervoudige chemische overgevoeligheid
• chronische vermoeidheid
• fibromyalgie
• prikkelbare darm syndroom (PDS, IBS)
• chronische huidaandoeningen (psoriasis, eczeem)
• reumatische aandoeningen
• astma
• auto-immuunziekten zoals SLE, alopecia, reumatoïde artritis, polymyalgia rheumatica, multiple sclerose,chronisch vermoeidheidssyndroom, het syndroom van Sjogren, vitiligo, schildklierontsteking, vaatontsteking, ziekte van Crohn, colitis ulcerosa, urticaria, diabetes, thyroiditis en de ziekte van Raynaud.
• er bestaan sterke aanwijzingen dat het leaky gut syndroom een rol speelt bij het ontstaan van autisme.

Wilt u een afspraak maken?