Er is veel ziek in je lichaam als je te dik bent. Obesitas is, net als suikerziekte een chronische ziekte. De strijd tegen de kilo’s vergt een orthomoleculaire aanpak, wat ik in mijn praktijk doe. Wat kan deze chronische ziekte zijn? Insuline resistentie, hypoglycemie, low grade inflammation; t.g.v. lekkende darm, ontgiftings problemen, te veel stress, (rusteloosheid) etc. etc. M.a.w. door te lijnen en veel te sporten, kom je er niet.
Afspraak maken? Info@natuurpraktijkaurora.nl
Voeding volgens de vijf elementenleer
De vijf elementenleer is een onderdeel van de Traditionele Chinese Geneeskunst.(Bron:academie voor natuurgeneeskunde; vak TCM) Deze leer gaat ervan uit dat als er een orgaan ziek is de andere organen het zieke orgaan helpen. Het gevaar daarbij is dat als het zieke orgaan niet beter wordt ook de helpende organen uitgeput raken waardoor weer andere organen worden aangesproken om te helpen.
Een orgaan kan het ziek zijn uiten door een gebrek aan warmte en energie of door een gebrek aan bloed en lichaamssappen, afhankelijk van de oorzaak van de ziekte.
Om de zieke organen te helpen er weer bovenop te komen kan je voedsel eten dat je weer extra warmte of juist lichaamssappen geeft. Voedingsmiddelen die een neutrale thermische werking hebben, brengen in het geval van gebrek aan warmte en energie juist warmte en in het geval van gebrek aan bloed en lichaamssappen (verhit), verkoeling. Daarom is het eten van producten die thermisch neutraal zijn altijd goed.
De Chinese geneesheren kenden door ervaring, observatie en intuïtie de thermische werking van de voedingsmiddelen, maar de wetenschappelijke wereld wilde een verklaring. Die is te vinden in de hoeveelheden kalium en natrium dat een product bevat. Kalium staat voor afkoelend, natrium voor verwarmend. Een neutraal product heeft een kalium-natrium verhouding van 5:1. Is het kaliumaandeel kleiner dan 5, dan is het voedingsmiddel verwarmend, en dus goed voor mensen die een gebrek aan warmte en energie hebben. Ligt de hoeveelheid kalium boven de 5 dan is het product afkoelend, en dus goed voor mensen die een gebrek aan bloed en/of lichaamssappen hebben. Sinaasappels bijvoorbeeld hebben de verhouding 570:1 en zijn dus zeer afkoelend. Je kunt als stelregel aanhouden dat producten die veel (tropische) zon nodig hebben om te groeien verkoelender zijn dan producten die in een koeler klimaat kunnen groeien. Groenten die vorst kunnen doorstaan zijn over het algemeen verwarmend. Ook een hoog watergehalte is een teken van een afkoelende werking. Snel uit de grond getrokken groente bevatten meer vocht dan biologisch geteelde groente en zijn dus meer afkoelend dan biologische groente.
Elk orgaan heeft een partnerorgaan en samen horen ze bij een van de elementen hout, vuur, aarde, metaal of water. Ook de voedingsmiddelen horen tot één van die elementen. Het eten van voedingsmiddelen die bijvoorbeeld bij het element aarde horen hebben invloed op het orgaan dat bij het element aarde hoort. De thermische werking van de voedingsmiddelen is onderverdeeld in heet, warm, neutraal, verfrissend of koud. Hieronder volgt in het kort informatie over de elementen, hun bijbehorende organen en een aantal verwarmende, neutrale en verkoelende voedingsmiddelen.
Hout
Lever en galblaas vormen samen het element hout, ook wel boom genoemd. Peterselie, gort, kip en azijn zijn voorbeelden van hout-verwarmende producten. Hout-verkoelende voedingsmiddelen zijn spruitjes, zuurkool, appels, sinaasappels, zure zuivelproducten. Problemen met de lever uiten zich onder andere in problemen met het zien. De smaak die bij het element hout hoort is zuur.
Vuur
Het element vuur hoort bij de organen hart en dunne darm. Alle stoornissen en positieve invloeden die zich in een ander orgaan voordoen, worden door het hart geregistreerd en door middel van de tong zichtbaar gemaakt. Geiten- en schapenkaas en -melk, granenkoffie, oregano, paprikapoeder, rozemarijn en tijm zijn voorbeelden van vuur verwarmend producten
Vuur-neutraal zijn rode kool en veldsla. Vuurverkoelende voedingsmiddelen zijn andijvie, sla, rode biet, grapefruit. De smaak bitter hoort bij het element vuur.
Aarde
In de Traditionele Chinese Gezondheidsleer worden de milt en de pancreas als één orgaan gezien. Bij milt/pancreas hoort de maag en samen horen ze bij het element aarde. Een zwakke maag en milt/pancreas uit zich onder andere in depressiviteit en ongeconcentreerdheid. Venkel(thee), pompoen en kastanje zijn voorbeelden van aarde-verwarmende producten. Deze producten hebben een prettig bij-effect, je krijgt minder snel zin in zoete dingen. Kool, wortelen, snij- en sperziebonen, eieren, zoethout en sesam zijn aarde-neutraal. Ze hebben een evenwicht herstellende functie voor de maag en milt/pancreas. Aardeverfrissende voedingsmiddelen zijn bijvoorbeeld courgette, paprika, cashewnoten, gistbrood. De smaak die bij het element aarde hoort is zoet.
Metaal
De dikke darm en de longen horen bij het element metaal. Problemen met de dikke darm uiten zich vaak in huidproblemen: acne, eczeem, zweten of jeukende plekken. Metaal-verwarmende producten zijn specerijen als cayennepeper, kruidnagel, nootmuskaat en anijs. Uien, knoflook, basilicum, bieslook, geelwortel, gember, komijn en koriander zijn voorbeelden van metaal-neutrale voedingsmiddelen. Metaal verkoelend zijn radijs, koolraap, tuinkers en pepermunt. De smaak die bij het element metaal hoort is scherp.
Water
Nieren en blaas zijn de organen die horen bij het element water. De nieren zijn een opslagplaats voor energie in het lichaam. Problemen met de nieren uiten zich onder het oog in donkere of opgezette wallen en gebrek aan seksuele lust en angst gevoelens. Water-verwarmende producten zijn onder andere aal, baars, forel, zalm en tonijn. Water-neutrale producten zijn tuinbonen, erwten, linzen, rode sojabonen en adzukibonen. Voorbeelden van water verkoelende voedingsmiddelen zijn miso, sojasaus, kombu, en mineraalwater. De smaak die bij het element water hoort is zoutig.
Het is niet gemakkelijk om zelf uit te vinden of je organen teveel aan warmte of een teveel aan bloed en sappen hebben. Dat kan je het best door een deskundige laten uitzoeken. Want als je bijvoorbeeld teveel warmte toevoegt kunnen je organen juist oververhit raken. Je kunt wel altijd veilig neutrale voedingsmiddelen eten.
5 elementen
5 elementen hout vuur aarde metaal water
jaargetijde lente zomer nazomer herfst winter
klimaat
wind hitte vochtigheid droogte koude
kleur
groen rood geel wit zwart
yin-orgaan
lever hart milt longen nieren
yang-orgaan
galblaas dunne darm maag dikke darm blaas
zintuig
zien spreken proeven ruiken horen
smaak
zuur bitter zoet scherp zoutig
emoties
drift
grootmoedigheid
tolerantie vreugde
intelligentie
intuïtie verstand
stabiliteit
piekeren bedroefdheid
vertrouwen
rechtvaardigheid angst
moed
bescheidenheid
Eerste man waarmee ik in aanraking ben gekomen vwb orthomoleculaire geneeskunde
Op wetenschap gebaseerde voedingsadviezen zouden dertig jaar achter de feiten aanlopen en voor duizenden doden per jaar zorgen. De wetenschap moet stoppen met op de rem te trappen. Dat zei Gert Schuitemaker dinsdagavond bij “It’s the food, my friend”.
Tijdens het derde voedseldebat in De Rode Hoed ging het over de invloed van voeding op gezondheid en (wan)gedrag. Gert Schuitemaker, orthomoleculair farmaceut, tevens doctor in de Geneeskunde, betoogde dat Nederlanders ondervoed zijn en dat de wetenschap met zijn voedingsadviezen dertig jaar achter de feiten aanloopt. Als je weet dat in 1965 al duidelijk was dat een tekort aan foliumzuur kan leiden tot baby’s met open ruggetjes, en dat het tot 1991 heeft geduurd voor men moeders extra foliumzuur begon te geven, is het – zo meent Schuitemaker – een slecht idee om te wachten tot de wetenschap zich uitspreekt.
Nederland is ondervoed
Schuitemaker herinnerde eraan dat in een advies van de Gezondheidsraad in 2002 al stond dat maar 2% van alle Nederlanders zich aan de Richtlijnen Goede Voeding houdt. En zelfs als je je aan die richtlijnen houdt, krijg je niet voldoende ijzer, foliumzuur, selenium, zink, vitamine A en vitamine D binnen, gaf het Voedingscentrum toe. Als je praktisch bent, zijn supplementen de logische manier om nutriëntentekorten aan te pakken, concludeert Schuitemaker. Bejaarden zijn een grote risicogroep, maar zeker niet de enige. De nieuwste voedingsadviezen noemt Schuitemaker “een ‘ramp’ voor de gezondheid van de Nederlander. Daarnaast zijn er in de gezondheidszorg al 17.000 tot 20.000 vermijdbare doden per jaar.”
Betere voeding leidt tot beter gedrag
Schuitemaker droeg sprekende voorbeelden aan van de invloed van voeding op gedrag bij gevangenen en kinderen. Zowel in scholen als gevangenissen kan betere voeding tot duidelijke gedragsverbeteringen leiden, stelde Schuitemaker, ook al durft de wetenschap dit nog niet aan. Toch is er wetenschappelijke onderbouwing voor en zijn de praktijkvoorbeelden duidelijk genoeg. In zijn online bibliotheek biedt Schuitemaker samenvattingen van honderden wetenschappelijke voedingsonderzoeken aan waarin een verband wordt gelegd tussen voeding en allerlei ziekten en gedragsstoornissen.
renger witkamp
Renger Witkamp
Witkamp stelt dat de supplementenhandel net als de farmaceutische industrie kan leiden tot “pillen-denken”
“Supplement moet geen aflaat worden”
Renger Witkamp, hoogleraar voeding en farmacologie aan de WUR, reageert op het betoog van Schuitemaker met wetenschappelijke reserve. Hij waarschuwt voor een reductionistische nadruk op supplementen en stelt dat de supplementenhandel net als de farmaceutische industrie kan leiden tot “pillen-denken”. In zijn presentatie toont hij een middeleeuwse aflaat: die functie mogen supplementen niet krijgen, voeding en levensstijl hebben een veel bredere invloed. Wat betreft de financiering van voedingsonderzoek kaart Witkamp een ernstig probleem aan: wetenschappelijk onderzoek krijgt alleen geld van de overheid als het bedrijfsleven erbij betrokken is. Dat is niet de schuld van de universiteit, maar hard overheidsbeleid dat de wetenschappelijke vleugels kortwiekt.
ap_zaalberg
Ap Zaalberg
Dat er nog steeds geen beleid is rond deze bevindingen, tot frustratie van Schuitemaker, is een keuze van Zaalberg zelf, die het onderzoek niet voldoende vindt om er beleid op te baseren.
“Meer onderzoek nodig”
De laatste spreker, Dr. Ap Zaalberg, werkt voor het Ministerie van Veiligheid en Justitie aan onderzoek naar de relatie tussen voeding en gedrag in gevangenissen. Na eerdere onderzoeken in de VS (1981-1998) en Engeland (2002) toonde hij in 2007 ook in Nederland aan dat misdragingen van gevangenen afnamen als ze voedingssupplementen kregen. Dat er nog steeds geen beleid is rond deze bevindingen, tot frustratie van Schuitemaker, is een keuze van Zaalberg zelf, die het onderzoek niet voldoende vindt om er beleid op te baseren. “Er zijn nog teveel vragen open. Hoe werken micronutriënten? Wat is de optimale dosering?” In plaats van vitaminen te gaan verstrekken in gevangenissen, wil Zaalberg eerst een pilot-project doen in zeven nieuwe gevangenissen en jeugdinrichtingen.
Geen discussie over eetgedrag?
In de zaaldiscussie roept Femke de Boer van YFM de vraag op hoe men eetgedrag bij burgers kan veranderen, als slechts 2% van alle Nederlanders verantwoord eet. Bijna iedereen maakt immers al goede voornemens. De vraag wordt terzijde geschoven door Gert Schuitemaker, gesteund door gespreksleider Felix Rottenberg. “Ik wil het vandaag graag hebben over mijn punt dat de wetenschap het tempo ophoudt, en over de onwetendheid van beleidsmakers.”
In de naborrel komen veel mensen alsnog terug op dit thema.
Eetgedrag is psychologisch complex
Jeanne Hoogers, journaliste en psychologe: “Gedrag is complexer is dan hier werd gesuggereerd, dat geldt zeker voor eetgedrag. Je kunt eetgedrag bijna niet veranderen. Wie zorgt dan dat we die supplementen gaan eten? Eten is ook jezelf belonen, jezelf straffen. Daaraan werd voorbijgegaan. Ik vond het debat wat onhandig in die zin.”
“Je kunt eetgedrag praktisch beïnvloeden”
Heleen Prins, BSc biomedische wetenschappen, organisator bij de YFM Academy: “Het ging veel over wat er mis is met onze voedingspatronen, en te weinig over wat we eraan kunnen doen. Het is niet genoeg om een step-up programma aan te bieden. Het zou interessant zijn geweest om meer te kijken naar nudges, naar hands-on manieren waarop je eetgedrag kunt beïnvloeden. Bijvoorbeeld de groente vooraan zetten in de kantine, kleinere borden gebruiken, supermarkten anders indelen. Het gevaar van het denken in supplementen is dat je andere aspecten van eten uit het oog verliest, die even goed invloed hebben op gezondheid en gedrag. De vergelijking tussen kerkelijke aflaten en voedingssupplementen van Renger Witkamp vond ik daarom een mooie stijlfiguur.”
Medisch onderwijs schiet tekort
Guusje Segond von Banchet, verpleegkundige, volgt de YFM Academie: “Als verpleegkundige word je opgeleid in ziektebeelden en behandeling, niet in preventie. Ik heb twee maanden het vak diëtetiek gehad, maar daarbij ging het alleen over nutriënten, niet over eten in een breder verband. Terwijl allerlei andere aspecten van eten minstens evenveel invloed hebben op gezondheid en herstel. In het Radboudziekenhuis in Nijmegen is een proef gedaan waarbij de patiënten meerdere keer per dag vers eten kregen van Maison De Boer, à la carte, dat werkte sterk bevorderend voor het herstel. Maar dat weet ik omdat mijn vader daar is behandeld. Ik heb gemerkt dat voeding in geneeskundige kringen alleen serieus wordt genomen als het over herstel gaat, anders wordt het al snel geassocieerd met een oosterse leefwijze of kwakzalverij.”
Ook op de lagere school geen aandacht voor thema
Guusje vervolgt: “Op de basisschool heb ik alleen geleerd om een verband te leggen tussen eten en dik zijn. Waarom heb ik niet geleerd dat gezond eten ook invloed heeft op de gezondheid van je bloedvaten en allerlei andere aspecten van gezondheid en psyche? Ik weet van een school in Rotterdam waar de leerlingen leren tuinieren, maar ook samen gaan koken en eten. Zo kun je aandacht besteden aan het bredere belang van goed eten.”
Als iedereen hier al ondervoed is, wat verstaat men dan eigenlijk onder ondervoeding?
Zijn we geëvolueerd om ondervoed te zijn?
Hilde Segond von Banchet, hoofd communicatie YFM, stelde tijdens het debat een vraag waarop geen antwoord kwam: “Het was jammer dat ik geen antwoord kreeg op mijn vraag over de oermens. Als wij supplementen moeten slikken, hoe kreeg de oermens dan voldoende voedingsstoffen binnen? Is de mens niet geëvolueerd met schaarste en eenzijdige beschikbaarheid van voedsel? Ik ben ook benieuwd naar de 2% van alle mensen die voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen, wie dat dan zijn en hoe ze dat voor elkaar krijgen. Als iedereen hier al ondervoed is, wat verstaat men dan eigenlijk onder ondervoeding?”
“Weston Price wist het al in de jaren ’30”
Sharon en Colja, belangstellende burgers: “Wij horen waarschijnlijk tot die 2% van de bevolking die alle voedingsstoffen binnenkrijgen. We zijn erg geïnteresseerd in voeding en gezondheid, ook met het oog op onze kinderen. Het is niet nodig om dertig jaar op een wetenschappelijk verhaal te wachten. Soms moet je ook voor je gut feeling gaan. Een onderzoeker die deze avond niet aan bod kwam is Weston Price, die in de jaren ’30 al voedingsonderzoek deed in Afrika. Hij liet zien dat er een sterke correlatie is tussen voeding, de kwaliteit van het gebit en gezondheid. Bijna alle kinderen dragen tegenwoordig een beugel, dat heeft ook iets met voeding te maken.”
bron: foodblog.nl
Ruim 2,5 duizend jaar geleden wees Hippocrates, ‘vader’ van de geneeskunst, ons al op het belang van reiniging van onze lichaamsvochten. Hieronder verstond hij het bloed, de lymfe, de gal, het darmvocht en alle kliersappen, zoals maagsap, speeksel en pancreassap. Hippocrates leerde toen al dat er vele ziekten, met veel verschillende symptomen zijn, maar dat ze allemaal één ding gelijk hebben: een slechte toestand van de lichaamsvochten. Meestal veroorzaakt door slechte voeding en/of leefwijze. Vandaar dat men vroeger zo geloofde in purgeren, aderlaten etc. Dit was om de slechte ‘vochten’ weg te laten vloeien.
In totaal circuleert er circa 9 liter vocht in ons lichaam. Via de lichaamsvochten worden onze organen gevoed. De kwaliteit van onze lichaamsvochten bepaalt dus of onze organen superieure of inferieure voedingsstoffen aangeboden krijgen. Zijn de lichaamsvochten ziek, dan worden onze organen ziek. Ziekten ontstaan ook zelden plotseling (aldus Hippocrates). De hoofdoorzaak van ziekten is volgens de oude geneesheren het gevolg van jarenlange vervuiling.
Maar onze organen zijn ook van dezelfde lichaamsvochten afhankelijk om de giftige afvalstoffen (die door de stofwisseling in onze cellen ontstaan) uit hun cellen af te voeren. Zonder deze afvoer zouden onze cellen ‘stikken’ in hun eigen verbrandingsresten.
Organen en lichaamsvochten zijn dus nauw op elkaar aangewezen: gezonde organen zorgen voor gezonde lichaamsvochten en andersom.
Tegenwoordig weten we dat vergiften en andere schadelijke stoffen zich vooral via de bloedsomloop en lymfecirculatie naar de organen verspreiden. Houdt deze toestand langere tijd aan, dan kunnen er ziekten ontstaan. De belasting van toxische stoffen is de laatste decennia enorm toegenomen. Dagelijks staan wij bloot aan allerlei toxische stoffen vanuit de buitenwereld, zoals milieuverontreiniging, smog, schoonmaakmiddelen, pesticiden, zware metalen, plastic resten en tabaksrook. Bovendien zorgen onze voeding en leefwijze voor een nog grotere belasting van ons lichaam en uitscheidingsorganen. Denk maar eens aan E?nummers, additieven, kleurstoffen, alcohol, suikers, geraffineerde en gedenatureerde voeding, koffie, medicijnen, overmatig, te snel en/of onregelmatig eten en stress.
Naast alle toxische stoffen van buitenaf produceren onze cellen zelf ook nog eens heel wat toxische stoffen. Die ontstaan bij de verbranding van voeding in onze cellen en dat is een heel normaal proces. Zolang ons lichaam over voldoende eiwitten, gezonde vetten, vitamines, mineralen en sporenelementen beschikt, zou onze lever in staat moeten zijn om deze stoffen te elimineren. Maar onze lever heeft natuurlijk heel wat meer taken en kan het zich, omwille van onze gezondheid, niet permitteren om constant bezig te zijn met het neutraliseren van toxische stoffen.
Gelukkig heeft ons lichaam een uitgebreid arsenaal aan ontgiftingsorganen. Naast de lever zijn de belangrijkste ontgiftingsorganen de darmen, de nieren, de longen, het lymfesysteem en de huid (onze huid wordt ook wel de derde nier genoemd). Als een van deze organen z’n ontgiftende taken niet meer aankan, proberen de andere wat extra werk te verzetten. En als alle organen overbelast raken, heeft het lichaam nog een aantal noodmaatregelen om overtollige afvalstoffen kwijt te raken (menstruatie, zaadlozing, vaginale afscheiding, niezen, slijm, ontstekingen, diarree etc.). Zo belangrijk is het voor het lichaam om afvalstoffen uit te scheiden. Als ook dit niet meer afdoende is, wordt het afval opgeslagen in bijvoorbeeld onderhuids bindweefsel of vetweefsel. Deze afzetting van afvalstoffen in de weefsels wordt aangeduid met de term ‘slakken’.
Ons spijsverteringsstelsel heeft als taak om alle lichaamsvreemde stoffen (voedsel) om te zetten in lichaamseigen stoffen en de onverteerbare stoffen weer uit te scheiden. Alleen als alle spijsverteringsorganen hun werk goed doen (ze zijn uiterst fijn op elkaar afgestemd en van elkaar afhankelijk), wordt voedsel op een juiste wijze omgezet. Alle voeding die niet op een juiste wijze wordt omgezet, vormt (in meer of mindere mate) een toxische stof. Denk bijvoorbeeld aan gisting en rotting in de darmen. De schadelijke stoffen die hier het gevolg van zijn, komen via de darmen in de bloed- en/of lymfecirculatie.
De darm wordt vaak de boomwortel van ons lichaam genoemd. De boom is zo gezond als de voeding die de wortel kan opnemen. Is deze voeding gezond, dan zie je dat tot in de kruin van de boom terug. Kan de boom geen gezond voedsel opnemen, dan zie je dit ook weerspiegeld in de hele boom. Vandaar dat Hippocrates ook beweerde: “Ziekte zetelt in de darm”. Is de darm ziek, dan wordt het hele lichaam hierdoor beïnvloed.
Door middel van een reinigingskuur geven wij ons lichaam de kans om overtollige (opgeslagen) afvalstoffen te verwijderen.:
Het voorjaar is van oudsher een mooie tijd om te reinigen: in de winter hebben we meestal minder bewogen, zijn we minder buiten geweest en hebben we vaak zwaardere kost gegeten. Bovendien is het voorjaar rijk aan planten die de ontgifting een handje kunnen helpen.
Klachten voortkomend uit het maag-darmkanaal zijn vaak moeilijk te omschrijven. Dat vinden we terug in de benaming. We praten over: spastische, lekkende of prikkelbare darmen. Benamingen die op zich weinig duidelijkheid scheppen. Op de vraag wat een spastische of lekkende darm dan precies is, zal een eensluidend antwoord uitblijven. Het geeft aan dat er onduidelijkheid bestaat over de diversiteit aan oorzaken van de klachten. In deze tekst zal ik ingaan op enkele belangrijke aspecten van de maag-darmproblematiek:
We spreken over een microbiële onbalans of dysbiose wanneer het evenwicht van de micro-organismen verstoord is. In deze publicatie betreft het de onbalans in het maag-darmtraject, de mond en de vagina. Onbalans kunnen bepaalde microben ziektes veroorzaken doordat ze onze ingenomen voedingsstoffen ongunstig beïnvloeden en immuunreacties in het lichaam veroorzaken. In onze darmen bevinden zich meer dan 500 verschillende soorten microben. Gezamenlijk ontwikkelen deze meer metabolische activiteit dan enig ander orgaan in ons lichaam.
Microben
De belangrijkste microben die bij een verstoord evenwicht ongewenst de overhand kunnen krijgen zijn:
Bacteriën kunnen verder worden onderverdeeld in: ˘
Aërobe bacteriën in het lichaam Kunnen overheersen bij een overmaat aan antibiotica en bij acute virale of bacteriële infecties waardoor verschillende goedaardige soorten worden gedood. ˘
Anaërobe bacteriën in het lichaam De aanwezigheid van deze bacteriën in het lichaam is moeilijk vast te stellen. ˘ Bacteriën in voedsel en water Zoals Salmonella, Shigella of E.coli die voedselvergiftiging kunnen veroorzaken. De meest voorkomende bacteriën zijn: Campylobacter jejuni, Clostridium difficile en perfiringens, Bacteroides fragilis, Klebsiella, Proteus, Salmonella, Shigella, Cryptosporidiën.
Meer weten kom dan naar de lezing Meld je aan door hierop te klikken
